Në një realitet gjithnjë në ndryshim, ku tregu dhe dinamika sociale po rishkruajnë vazhdimisht rregullat e vlerësimit të punës, është e pashmangshme të ndalemi dhe të reflektojmë mbi kontraste që shpesh flasin më shumë sesa çdo analizë statistikore. Një prej këtyre kontrasteve është ai mes një frizereje që fiton në një ditë po aq sa një mjeke në një muaj pune në Maqedoni.
Ky dallim nuk është për t’u përdorur si kritikë ndaj njërës apo tjetrës, sepse të dyja profesionet janë të ndershme dhe kërkojnë aftësi, përkushtim dhe përgjegjësi. Frizerja punon në një industri që është në rritje të vazhdueshme, që ndjek trendet, kënaq klientët dhe sjell siguri financiare përmes shërbimeve që kanë gjithnjë më shumë kërkesë.
Nga ana tjetër, mjekja është një hallkë jetike në sistemin shëndetësor – një profesion që nuk matet me orë pune apo tarifa, por me ndikimin që ka në jetën dhe shëndetin e njerëzve.
Megjithatë, ndryshimi në të ardhura është i dukshëm dhe ngre pyetje mbi mënyrën se si vlerësohen këto profesione nga sistemi dhe nga tregu. Frizerja funksionon në një sistem të lirë tregu, ku çmimi përcaktohet nga kërkesa, vendndodhja, brendi personal dhe shërbimi i ofruar. Ndërsa mjekja shpesh punon në një sektor të rregulluar publik, me tarifa të fiksuara, buxhete të kufizuara dhe me më pak hapësirë për të ndikuar në të ardhurat personale. Ky nuk është një tekst për të thënë se kush punon më shumë apo kush është “më e rëndësishme”. Është një përpjekje për të kuptuar pse dy profesione të ndershme, por shumë të ndryshme në natyrë, arrijnë në rezultate ekonomike kaq të pabarabarta. Dhe kjo është një çështje që nuk duhet parë si garë mes individëve, por si reflektim për strukturën dhe prioritetet e shoqërisë ku jetojmë. Në fund të fundit, frizerja i jep vetëbesim klientit përmes pamjes, ndërsa mjekja i jep siguri përmes shëndetit.
Të dyja punojnë me njerëz dhe për njerëzit. Por vlera financiare që i jepet këtyre punëve është kaq e pabarabartë. Një mjeke specialiste, pas më shumë se një dekade studimesh, trajnimesh, netësh pa gjumë dhe sakrificash të panumërta, shpesh merr një pagë mujore që nuk kalon 700–800 euro, në rastet më të mira në sektorin publik.
Në të njëjtën kohë, një frizere e aftë në një sallon luksoz në qytetet kryesore të vendit mund të fitojë 100 euro në ditë, ndonjëherë edhe më shumë, falë një klientele të rregullt dhe çmimeve gjithnjë në rritje. Ky fenomen, i vërejtur në shumë vende të Ballkanit, po e çon Maqedoninë drejt një krize afatgjatë: një sistem shëndetësor që mbetet pa specialistë, qytetarë që presin me muaj për një kontroll mjekësor, dhe një brez i ri që nuk sheh arsimin si një rrugë për sukses. Dhe kur sistemi shpërblen më shumë formën sesa përmbajtjen, trukun sesa trajtimin, atëherë shoqëria hyn në krizë. /Koha/
