Uji është një nga burimet natyrore më të çmuara në planetin Tokë, dhe prapëseprapë ne vazhdojmë ta trajtojmë sikur të mos kishte rëndësi jetike. Pavarësisht apeleve të shumta dhe planeve për të reduktuar humbjet e ujit të pijshëm, raporti i fundit i Komisionit Rregullator të Energjisë tregon se një pjesë shumë e madhe e ujit të pijshëm humbet pa u shfrytëzuar si duhet. Trendi i shfrytëzimit të pamjaftueshëm të ujit në Maqedoni vazhdon të jetë shqetësues, me të dhënat më të fundit që tregojnë se mbi 60 për qind e ujit po humbet në vend.
Raporti i fundit i Komisionit Rregullator të Shërbimeve të Energjisë dhe Ujit thekson se “uji pa të ardhura po merr një rëndësi gjithnjë e më të madhe në mbrojtjen e burimeve natyrore, ndërsa ndërmarrjet përballen me humbje të mëdha të ujit”.
Sipas raportit të tyre vjetor, përqindja e ujit pa të ardhura në vitin 2024 ndryshon nga 6 për qind deri në 95 për qind, në varësi të ofruesit të shërbimit të ujit. Të dhënat më të fundit tregojnë se në nivel të gjithë Republikës së Maqedonisë, përqindja mesatare e ujit pa të ardhura për vitin 2024 arrin në 63.21 për qind. Për ta bërë paradoksin edhe më të madh, krahasuar me vitin e kaluar, sasia e ujit që hynte në sistemet e furnizimit me ujë u rrit me 6.87 për qind, ndërsa përqindja e ujit të faturuar u ul me 4.29 për qind krahasuar me vitin e kaluar. Ky problem ndikon drejtpërdrejt në aftësinë e ofruesve të shërbimeve të ujit për të financuar shërbime të reja, mirëmbajtje dhe investime në teknologji të reja, sipas raportit të ERC-së.
Niveli i ujit pa të ardhura në vitin 2024 është rritur me 0.92 për qind krahasuar me 2023, duke arritur në një mesatare prej 63.21 për qind në nivel vendi. Rajoni me humbjet më të larta është Jugperëndimi me 74.69 për qind, i ndjekur nga Pollogu me 70.46 për qind dhe Rajoni Lindor me 64.75 për qind. Humbje të mëdha ka edhe në Pellagonia (62.61 për qind) dhe Shkup (61.77 për qind). Rajonet Verilindor, Vardar dhe Juglindor regjistrojnë humbje nën 60 për qind, përkatësisht 55.56 për qind , 54.34 për qind dhe 49.02 për qind.
Rregullatori thekson se rregullimi i çmimeve të shërbimeve të ujit synon të reformojë sektorin duke nxitur ofruesit të bëjnë ndryshime organizative, menaxheriale, financiare dhe operative. Me masa dhe udhëzime të qarta, ofruesit mund të arrijnë zhvillim të qëndrueshëm dhe vetëfinancim për investime të reja që përmirësojnë cilësinë e shërbimeve. Ky rregullim synon gjithashtu që çmimi i ujit të jetë i përballueshëm për familjet, duke marrë parasysh të ardhurat e tyre në zonat ku ofrohet shërbimi.
Qëllimi është të sigurohet përdorimi i qëndrueshëm i infrastrukturës së ujit, rikuperimi i plotë i kostove dhe përmirësimi i cilësisë së shërbimeve për të garantuar furnizim të pandërprerë, në përputhje me praktikat më të mira – thekson raporti. Të dhënat tregojnë se konsumi mesatar i ujit në Maqedoni për vitin 2024 është 12.92 metra kub në muaj për familje. /Koha/
