Si ta kuptojmë aneminë? Simptomat dhe shkaqet që nuk duhet t’i anashkalojmë!
Anemia është një sëmundje ku trupi nuk ka mjaftueshëm qeliza të shëndetshme të kuqe të gjakut – me fjalë të tjera ato nuk bartin mjaftueshëm hemoglobinë, ose ndodh kur këto qeliza nuk e kryejnë punën që supozohet ta kryejnë.
Qelizat e kuqe të gjakut janë përgjegjëse për bartjen e oksigjenit në trup dhe largimin e dyoksidit të karbonit nga trupi.
Nëse këto procese nuk funksionojnë siç duhet, atëherë ne helmohemi nga dyoksidi i karbonit.
Shkaktarët e anemisë mund të jenë të ndryshëm. Normalisht se lodhemi të gjithë herë pas here, por nëse shumica e simptomave të mëposhtme ju përshtaten, atëherë më mirë të shkoni te doktori.
Ka edhe shkaktarë të tjerë të anemisë, përveç mungesës së hekurit, vitaminave ose problemeve gjenetike. Ja disa nga më të rëndësishmit:
Humbjet kronike të gjakut. Nga ulcera në stomak, hemorroide, polipe në zorrë ose kancer gastrointestinal. Tek gratë: menstruacione shumë të rënda ose lindje me gjakderdhje të madhe.
Sëmundjet e veshkave. Veshkat prodhojnë një hormon të quajtur eritropoietinë, që stimulon prodhimin e qelizave të kuqe. Kur veshkat nuk funksionojnë mirë, anemia shfaqet.
Sëmundjet inflamatore kronike. Si artriti reumatoid, lupus, ose infeksione kronike që e frenojnë palcën e kockave.
Tumoret malinje. Kanceri mund të dëmtojë prodhimin e qelizave të gjakut ose të shkaktojë gjakderdhje të brendshme.
Infeksionet e rënda. Disa infeksione, si HIV/AIDS ose hepatitet, mund të dëmtojnë direkt palcën e kockave.
Alkoolizmi. Alkooli dëmton palcën e kockave dhe pengon thithjen e lëndëve ushqyese.
Ekspozimi ndaj toksinave. Kimikate industriale, rrezatimi ose disa ilaçe të forta mund të shkaktojnë anemi aplastike.
Çrregullimet e palcës së kockave. Si leukemia ose mielofibroza, që ndikojnë drejtpërdrejt në prodhimin e qelizave të gjakut.
Në varësi të shkaktarit, anemia mund të jetë e përkohshme ose kronike, dhe trajtimi ndryshon shumë.
Lëkurë e zverdhur
Kur trupi nuk mjaftohet me oksigjen ose vuan nga një numër i reduktuar i qelizave të kuqe të gjakut, ngjyra jonë e lëkurës ndryshon dhe ne dukemi shumë të zbehtë. Kjo nuk aplikohet vetëm në fytyrë, por në tërë trupin – veçanërisht në duar, në pjesën e brendshme të qepallave dhe në gjuhë.
Rrahje të parregullta të zemrës
Nivelet e ulëta të hemoglobinës e bëjnë zemrën të punojë më shumë sesa normalisht për të pompuar gjak përmes sistemit tonë. Pra zemra duhet të punojë më shumë se zakonisht për të na ngopur me oksigjen, e kjo rezulton në rrahje të parregullta të zemrës.
Lodhja
Nëse organet nuk e kanë sasinë e mjaftueshme të oksigjenit, trupi jonë punon më shumë për të prodhuar energji në mënyrë që t’i kryejmë funksionet e përditshme, e kjo na lë të ndihemi shumë të lodhur.
Problemet me përqendrim
Të gjitha organet tona kanë nevojë për oksigjen që të funksionojnë mirë, e as truri nuk përjashtohet këtu. Nëse niveli i oksigjenit është më i ulët sesa që na nevojitet, atëherë ne nuk do të mund të mendojmë qartë dhe do vuajmë nga përqendrimi i dobët.
Hollimi i thonjve
Nëse thonjtë dobësohen ose e krijojnë një formë të lugës, atëherë kjo është simptomë e anemisë.
Çarje në buzë
Shumica prej nesh përjetojmë tharje ose çarje të buzëve herë pas here nga era, dielli ose temperaturat e ftohta, por anemia i shkakton këto në zona të caktuara, më saktësisht në kënde të buzëve.
Kujdesu për shëndetin tënd!
Ushqehu shëndetshëm: Konsumo ushqime të pasura me hekur (mish i kuq, spinaq, fasule), vitaminë B12 (vezë, qumësht, mish), dhe acid folik (zarzavate jeshile, agrume).
Shtesat ushqimore: Përdor suplemente hekuri, B12 ose acid folik, vetëm me rekomandim të mjekut.
Kontroll i rregullt mjekësor: Bëj analiza të gjakut dhe vizita për të monitoruar gjendjen.
Stil jetese i shëndetshëm: Shmang alkoolin e tepruar dhe streset e panevojshme që ndikojnë në shëndetin e përgjithshëm.
