Fëmijët shpesh nuk e thonë drejtpërdrejt se çfarë i shqetëson, por fjalitë e tyre mund të jenë tregues të fuqishëm të gjendjes së tyre të brendshme.
Pas deklaratave në dukje të thjeshta, shpesh fshihen emocione të tilla si trishtimi, pasiguria ose frika, dhe ekspertët theksojnë sa e rëndësishme është që prindërit të mos i shpërfillin këto fjalë si të parëndësishme.
Në vend që t’i injorojnë, prindërit duhet të ndalen, t’i dëgjojnë fëmijët e tyre dhe të përpiqen të kuptojnë se çfarë fshihet vërtet pas asaj që thuhet.
“Askush nuk më do”
Kjo fjali nuk do të thotë vetëm që fëmija është i trishtuar – shpesh tregon një ndjenjë vetmie ose probleme në marrëdhëniet shoqërore. Ekspertët këshillojnë që prindërit të mos përgjigjen me “kjo nuk është e vërtetë”, por të pyesin pse fëmija ndihet kështu dhe të krijojnë hapësirë për bisedë. Pas këtyre fjalëve mund të fshihet një nevojë për pranim dhe një pakënaqësi më e thellë emocionale.
“Nuk dua të shkoj në shkollë”
Kur një fëmijë e përsërit këtë pa asnjë arsye të dukshme, kjo mund të jetë një shenjë se po përballet me ankth, presion apo edhe ngacmim nga bashkëmoshatarët. Refuzimi i shkollës nuk do të thotë domosdoshmërisht dembelizëm – shpesh është një sinjal se një fëmijë nuk ndihet i sigurt ose i aftë në atë mjedis. Prindërit duhet të hetojnë shkakun, jo vetëm të kërkojnë disiplinë.
“Nuk mund ta bëj”
Edhe pse kjo fjali tingëllon si mungesë vetëbesimi, mund të jetë një thirrje për ndihmë dhe konfirmim. Nëse një fëmijë shpesh ndihet i pafuqishëm, prindërit duhet ta mbështesin në vend që ta detyrojnë të ketë sukses. Besimet e përsëritura rreth paaftësisë mund të zhvillohen më vonë në modele të vazhdueshme të dyshimit në vetvete.
“Më vjen keq” (kur përsëritet shpesh)
Nëse një fëmijë kërkon vazhdimisht falje, edhe kur nuk ka bërë asgjë të gabuar, kjo mund të tregojë frikë nga refuzimi ose një nevojë të tepruar për miratim. Një sjellje e tillë shpesh buron nga pasiguria, dhe prindërit duhet të përforcojnë ndjenjën e vlerës së fëmijës së tyre dhe të tregojnë se e duan atë pa kushte.
“Nuk dua të flas”
Tërheqja në heshtje është shpesh një shenjë se një fëmijë ndihet i mbingarkuar emocionalisht. Në vend që ta detyrojnë bisedën, prindërit duhet t’i ofrojnë siguri dhe ta bëjnë të qartë se janë aty kur fëmija të jetë gati. Heshtja mund të jetë një mekanizëm mbrojtës, por edhe një mundësi për një fëmijë që të mësojë si t’i shprehë emocionet në mënyrë të sigurt.
“E urrej veten”
Kjo është një deklaratë serioze që nuk duhet të kalojë pa u vënë re. Mund të fshehë ndjenjat e turpit, trishtimit, frustrimit apo edhe depresionit. Ekspertët paralajmërojnë se dënime të tilla kërkojnë një bisedë të butë, por urgjente dhe, nëse është e nevojshme, mbështetje profesionale.
Kur një fëmijë thotë diçka me emocion, është e rëndësishme ta dëgjoni me kujdes, sepse pas çdo fjale mund të ketë një nevojë të heshtur për afërsi, mirëkuptim ose ndihmë.