Qeverisja me shumë nivele ka performuar relativisht mirë, por vendi përballet me sfida në zbatimin dhe shpërndarjen e financave publike. Ekziston kuadri ligjor i nevojshëm për organizimin dhe funksionimin efektiv të qeverisjes shumënivelëshe, megjithatë – Maqedonia e Veriut demonstron disa dobësi në zbatimin e mekanizmave të financimit të qeverisë lokale. Decentralizimi dhe reformat territoriale të zbatuara në fillim të viteve 2000 kanë siguruar një nivel relativisht të lartë të autonomisë lokale dhe kuadri ligjor lejon forma të ndryshme të bashkëpunimit ndërkomunal, por alokimet e fondeve publike për autoritetet vendore mbeten të ulëta.
Këto ndër të tjerash janë gjetjet e raportit monitorues për administratën publike në Maqedoninë e Veriut për vitin e kaluar e SIGMA (Mbështetje për Përmirësim në Qeverisje dhe Menaxhim) si një nismë e përbashkët e OECD, apo Organizatës për zhvillim dhe bashkëpunim ndërkombëtare dhe Bashkimit Evropian. Për më tepër, thuhet në Raport, të ardhurat e komunave nga burimet lokale janë të kufizuara, duke kufizuar aftësinë e tyre për të ofruar shërbime të përshtatshme publike.
“Ndërsa qytetarët e Maqedonisë së Veriut duket se u besojnë qeverive lokale më shumë sesa qeverisë kombëtare (33% përgjigje pozitive krahasuar me 17%), niveli i besimit në autoritetet lokale është ende nën mesataren rajonale (33% përgjigje pozitive në Maqedoninë e Veriut krahasuar me 39% në rajon). Duke u mbështetur në dobësitë krahasuese në funksionimin e administratës publike dhe gjendjen aktuale të lojës, dhe duke vlerësuar potencialin e konsiderueshëm të Maqedonisë së Veriut për të zbatuar reforma dhe për të avancuar administratën e mirë publike, drejtimet e mëposhtme meritojnë vëmendjen dhe mbështetjen e nivelit më të lartë: Qeveria duhet të demonstrojë lidership dhe vendosmëri më të fortë dhe të sigurojë zbatimin e plotë dhe në kohë të të gjitha reformave të planifikuara në fushat prioritare si dhe duhet të finalizojë dhe miratojë korniza të reja legjislative dhe rregullatore për të mundësuar reforma kyçe në menaxhimin e shërbimeve publike, duke përfshirë menaxhimin e lartë, sistemin e pagave…”, thuhet në Raport
Gjithashtu, sipas SIGMA-s, qeveria duhet të mundësojë dhe kompletojë riorganizimin e administratës publike si dhe duhet të forcojë përpjekjet për të përmirësuar ofrimin e shërbimeve administrative dhe të shfrytëzojë mundësitë e dixhitalizimit për të mbajtur ritmin me qeveritë e tjera të rajonit.
“Qeveria lypset të rrisë komunikimin dhe angazhimin me palët e jashtme të interesit dhe qytetarët dhe të inkurajojë përfshirjen e tyre në planifikimin, përgatitjen dhe zbatimin e politikave dhe reformave, rritjen e transparencës dhe hapjes së vendimmarrjes së qeverisë si dhe të sigurojë akses të plotë dhe të lirë në legjislacion. Ekzekutivi duhet të rrisë kapacitetet e institucioneve kryesore të qeverisë qendrore dhe të forcojë mandatin e tyre për zbatimin e vazhdueshëm dhe të plotë të të gjitha kontrolleve procedurale dhe thelbësore të politikave përpara se ato të miratohen”. /Koha/
