Marketet më të mëdha në Maqedoni kanë publikuar çmimet e shitjes me pakicë në faqet e tyre të internetit, duke respektuar ndryshimet në Ligjin për mbrojtjen e konsumatorëve që hyri në fuqi të premten. Por nga pikëpamja praktike, megjithëse çmimet janë të disponueshme, krahasimi i tyre midis marketeve të ndryshme është i vështirë dhe kërkon kohë, shkruan Meta
Fillimisht, sipas rregullave të publikimit, çmimet publikohen veçmas për çdo market brenda zinxhirit. Pra, nëse doni të kontrolloni çmimin e një produkti, duhet të zgjidhni marketin ku do të bëni blerje. Pastaj gjërat bëhen më të ndërlikuara në varësi të asaj që dëshironi të blini.
Duke testuar funksionalitetin e çmimeve të publikuara dhe sa kontribuojnë ato që konsumatorët të gjejnë më lehtë produktet që mund t’i përballojnë, ne kontrolluam nëse mund të krahasonim çmimet për një produkt të vetëm në 9 zinxhirë të ndryshëm supermarketesh. Bëhet fjalë për një litër qumësht me përmbajtje yndyre 2.8 për qind nga kompania Bimilk, ose në popull i njohur si Qumështi i Manastirit. Çmimin e kontrolluam në marketet: Stokomak në Kapishtec, КАМ në Karposh 4, Vero Taftalixhe (Vero 2), Tineks në Karposh 4, Ramstore në City Mall, Kipper Market në Aerodrom, Kit – go Market në Karposh 4, DIM Market në Karposh 4 dhe Zur Market afër Sallës Univerzale.
Ajo që vihet re menjëherë është se shpallja e çmimeve, edhe pse i përmbahet rregulloreve të Ministrisë së Ekonomisë, nuk është ende e njëtrajtshme tek të gjithë shitësit. Kështu, tabela në disa markete është e kërkueshme, në disa të tjerë jo, që do të thotë se duhet të lëvizni nëpër tabelë dhe të ktheni faqe për faqe, dhe është një tabelë me njëqind ose më shumë faqe. Në disa markete, ju duhet të shkarkoni listën e çmimeve në kompjuterin tuaj dhe më pas ta kërkoni atë. Por asnjë nga tregjet që kontrolluam nuk lejon shkarkimin e të dhënave në një format të lexueshëm nga makina.
Gjithashtu, emri i produkteve është i ndryshëm për të gjithë. Produkti që po krahasonim diku shkruhet “qumësht Bi Milk”, diku “qumësht manastiri (bitolsko mleko)”, në një vend të tretë “imb bimilk qumësht manastiri”, ose “qumësht bimilk”.
Kur bëhet fjalë për çmimet të produkteve të zgjedhura ato janë si në vijim:
- Në Kam Market në Karposh 4, një litër qumësht i kompanisë Bimilk me 2,8 për qind yndyrë qumështi shitet për 61 denarë.
- Në Vero 2 në Taftalidze, çmimi i këtij produkti është gjithashtu 61 denarë.
- Në Tinex në Karposh 4, një litër qumësht manastiri me 2,8 për qind yndyrë kushton 68 denarë.
- Në Ramstore në City Mall i njëjti qumësht shitet për 69 denarë.
- Në Kipper Market në Aerodrom çmimi i rregullt i këtij qumështi është 67 denarë, por aktualisht është me zbritje dhe shitet për 61 denarë.
- Në Kit go në Karposh 4, djathi nga kompania biMilk për litër me 2,8 për qind yndyrë shitet në komplet prej 4 litrash dhe kushton 256 denarë ose 64 denarë për litër.
- Në Kit go në Karposh 4, ky djath për litër me 2,8 për qind yndyrë shitet në komplet prej 4 litrash dhe kushton 256 denarë ose 64 denarë për litër.
- Në Dim Market në Karposh 4, një litër qumësht biMilk me 2,8 për qind yndyrë kushton 61 denarë.
- Në Zur Market afër Sallës Universale edhe ky qumësht mund të blihet vetëm në komplet prej katër litrash dhe kushton 252 denarë, ose 63 denarë për litër.
- Në Stokomak në Kapishtec, sipas të dhënave të publikuara, ky produkt mungon. Qumështi i kompanisë “Alpi” me 2,8 për qind yndyrë dhe 10 vitamina shitet për 65 denarë për litër, kurse qumështi i kompanisë “Farmer” kushton 45 denarë për litër.
Në hapësirën maqedonase të internetit ekziston një vegël online që ofron krahasimin e çmimeve të produkteve dhe quhet Cenometar , por mbulon vetëm çmimet e 5 rrjeteve të supermarketeve dhe nuk ka mundësi për të zgjedhur një supermarket individual, që është obligim sipas rregulloreve të Ministrisë së Ekonomisë.
Rregullorja përcakton mënyrën se si tregtarët e vegjël, të mesëm dhe të mëdhenj duhet të publikojnë çmimet e mallrave që shesin. Sipas dokumentit, çdo tregtar është i detyruar të shfaqë çmimet e produkteve në faqen e tij të internetit, në një seksion të veçantë kushtuar listave të çmimeve, në mënyrë të qartë dhe të qasshme, pa pasur nevojë për regjistrim apo hyrje për përdoruesit.
Siç njoftoi në një konferencë për media ministri i Ekonomisë dhe Punës, Besar Durmishi, gjoba për mosrespektim të ndryshimeve ligjore arrin deri në 10 mijë euro.
Durmishi tha gjithashtu se me këto ndryshime qytetarët do të mund “të shohin dhe të krahasojnë se cili treg ka çmimet më të ulëta”, por duket se nuk është aq e thjeshtë. U deshën pothuajse 60 minuta për të kontrolluar vetëm një produkt, të cilin e morëm si shembull në këtë tekst, në nëntë tregje të ndryshme.
Oda Ekonomike, një ditë para afatit, i kërkoi Ministrisë së Ekonomisë shtyrjen e afatit për zbatimin e ndryshimeve ligjore për shkak se “një pjesë e konsiderueshme e shitësve të vegjël janë ende në proces përshtatjeje, nga pikëpamja teknike, financiare dhe personeli”.
Ata theksuan se “ekziston një nevojë reale për kohë shtesë për zbatim cilësor dhe të qëndrueshëm për shkak të kompleksitetit dhe shtrirjes së çështjes”.
Ministri njoftoi se do të takohet me përfaqësues të odës.
Ndryshe, në fund të muajit prill skadon kufizimi i marzheve të fitimit dhe çmimeve maksimale të produkteve ushqimore bazë, të cilin qeveria e vendosi më 20 shkurt me propozim të Ministrisë së Ekonomisë.