Në një vit, norma e interesit referencë është dyfishuar. Normat e interesit rriten për të frenuar inflacionin. Pas nivelit rekord të vitit të kaluar, inflacioni po stabilizohet këtë vit dhe kjo mund të jetë një shenjë e mire por pavarësisht interesave të larta, qytetarët janë në borxhe.
Paratë po kushtojnë gjithnjë e më shumë veçanërisht nëse i merrni hua nga një bankë. Që nga viti i kaluar, norma e interesit referencë për kreditë është mbi dyfishuar. Vitin e kaluar në shtator ishte 3 për qind, ndërsa tani është 6.50 për qind.
Norma më e lartë e interesit prej 15.21 për qind u regjistrua në dhjetor 2002, niveli më i ulët në njëzet vitet e fundit, norma e interesit arrin në mars 2021, kur interesi bie në 1.25 për qind. Mbetet në atë nivel për një vit. Fillon të rritet nga prilli. Që atëherë kjo është rritja e 14-të e bërë nga Banka Popullore.
Nga Banka Popullore thonë se ndryshimet e ardhshme të normës së interesit do të varen nga disa tregues kryesorë.
“Së pari, kjo i referohet dinamikës së inflacionit, i cili po ngadalësohet ndjeshëm dhe është jashtëzakonisht e rëndësishme të shihet një ulje e mëtejshme e presioneve inflacioniste, në baza më të përhershme. Në këtë segment, lëvizjet për momentin janë të qëndrueshme dhe në një masë të madhe të kushtëzuara nga presionet e reduktuara ndjeshëm në deficitin tregtar, nga remitancat solide dhe nga flukset hyrëse nga investimet e huaja direkte”, thonë nga atje.
Një tregues i tretë janë ndryshimet në pozicionin e Bankës Qendrore Evropiane (BQE) dhe duke marrë parasysh lidhjen tonë me kursin e euros, ato ndikojnë edhe në vendimet tona monetare, shtojnë nga Banka Popullore. Inflacioni arriti në maksimum 19.8 për qind vitin e kaluar në muajin tetor, ndërsa të dhënat e fundit, referuar muajit gusht, tregojnë se ai tashmë është 8.20 për qind.
Banka Popullore ndjek trendet e Bankës Qendrore Evropiane, kështu që ajo që ndodh këtu varet nga ajo që ndodh në tokën evropiane, thotë ish-guvernatori i Bankës Popullore, Lube Tërpevski.
“Por pjesa më e vështirë e mposhtjes së inflacionit ka mbaruar.” Tani varet edhe nga dimri, nëse do të ndodhë diçka në aspektin energjetik në Evropë, pra edhe në Maqedoni”, thotë Tërpevski.
Fakti që inflacioni po stabilizohet mund të jetë një shenjë e mirë për normat e interesit, thotë ish-guvernatori, por vëren se gjërat “varen vetëm nga ne”. Normat bazë të interesit janë një sinjal se si do të lëvizin normat e interesit për qytetarët dhe kompanitë dhe në bankat komerciale.
Fakti që normat e interesit po rriten nuk i pengon qytetarët të marrin hua, pasi siç thonë ata, me kredi është e vështirë, por pa to është edhe më e vështirë.
“Nuk kisha zgjidhje tjetër, më duhej të merrja një hua. Unë jam i shqetësuar për kamatat e larta, por le të jetë si do të jetë”, thotë një i ri nga Shkupi. Një pensioniste tjetër nuk ka kredi, por të rinjtë kanë shumë nevojë. “Kështu që tani është e vështirë për të rinjtë, kanë nevojë për kredi për banesa për rinovim, kështu që ata me të ardhura të ulëta dhe me fëmijë të vegjël janë të sigurt që do të marrin edhe kredi. Edhe për pushime, ndryshe nuk kam asnjë kredi”, thotë ajo. /koha/
