Kushtet e këqija në konviktet e studentëve, procedurat e vjetruara administrative dhe dokumentet në letër në shumicën e universiteteve, diskriminimi dhe korrupsioni në amfiteatër, si dhe ecuria e standardeve studentore dhe arsimi i lartë u përball edhe me një sërë sfidash dhe pengesash në vitin e fundit 2023. Megjithatë, vëreheshin edhe ndryshime pozitive, të iniciuara kryesisht nga vetë studentët.
Në fund të vitit 2023, studentët ishin ndër kategoritë më të prekshme të qytetarëve për të cilët synohen masat e reja kundër krizës. Krahas ushqimeve dhe bursave të subvencionuara të studentëve, studentët marrin 1200 denarë në muaj për transportin, mirëpo duke marrë parasysh se çmimet e biletave të autobusëve janë rritur, kjo shumë nuk mund të mbulojë një biletë të plotë mujore të autobusit në asnjë linjë në vend. Ndërkaq studentët do ta marrin këtë mbështetje deri në qershor të këtij viti. Nga ana tjetër, edhe pse ishte premtuar dhe parashikuar në buxhetin e Ministrisë së Arsimit dhe Shkencës (MASH) për vitin 2023, rindërtimi i konvikteve shtetërore të studentëve në të gjithë vendin nuk ka nisur për një vit të tërë. Megjithatë, edhe ata konvikte që funksionojnë kanë shumë probleme si: probleme me ujin e ngrohtë, ngrohjen dhe (mos)funksionimin e ashensorëve.
E për sa i përket korrupsionit në sistemin arsimor, zëvendëskryeministrja Sllavica Grkovska tha se kjo është një problematikë që saboton shanset e përparimit pozitiv. Si mësuesit ashtu edhe nxënësit duhet të dinë rëndësinë e integritetit dhe të jenë mjaftueshëm të fuqizuar dhe të informuar për të kundërshtuar praktikat korruptive dhe për të ofruar një qasje të freskët dhe të papenguar në luftën kundër korrupsionit.
“Krijimi i një sistemi arsimor pa korrupsion, i cili do të ofrojë mundësi të barabarta për të gjithë nxënësit dhe studentët, është i vetmi sistem që mund të çojë në ndryshime të mëtejshme më të gjera në shoqëri. Botëkuptimi i korruptuar nuk duhet të jetë pjesë e hapësirës ku formohen mendjet e reja, nëse duam që arsimi të luajë një rol ndriçues dhe të çojë përpara, drejt marrëdhënieve më të mira ndërpersonale në shoqëri, praktikave më të mira të menaxhimit dhe së fundi, kushteve më të mira për rritjen dhe zhvillimin e shoqërisë në vendin tonë dhe potencialin e tij njerëzor”, tha Grkovska në tryezën e rrumbullakët.
Një ndër çështjet më të komentuara gjatë vitit që lamë pas ka qenë digjitalizimi i ngadaltë, ku disa nga universitetet shtetërore janë shumë prapa në procesin e digjitalizimit, gjë që rezulton në humbjen e kohës dhe nervave të studentëve për t’u regjistruar për një semestër në çështjet e studentëve në fakultete, duke paguar në banka për çdo shërbim nga fakultetet dhe duke pritur me orë të tëra për të marrë një dokument. E njëjta gjë është edhe me kalimin në konviktet e studentëve, ku procesi nuk do të digjitalizohet në asnjë mënyrë, pavarësisht se është shpallur për të dytin vit radhazi.
Ndër të tjera, për sa i përket studentëve me aftësi të kufizuar, gazeta Koha vitin e kaluar publikoi interesimin e vogël të studentëve me aftësi të kufizuar, e gjitha si pasojë e kushteve dhe mundësive që nuk ju ofrohen. Asnjë fakultet nuk i publikon njoftimet dhe dokumentet e tij në formatin me audio ose letër standarde në një format të zmadhuar. Vetëm në 10 për qind të fakulteteve në vend, studentët me aftësi të kufizuara mund të marrin zyrtarisht literaturë në një format të qasshëm (audio ose digjital), ishin gjetjet kryesore të Analizës së qasjes në arsimin e lartë për personat me aftësi të kufizuara.
