TikTok mund të mos jetë vendi i parë që iu bie ndërmend që të kërkoni furnizimet më të mira për pastrim. Megjithatë, #cleantok është gjallë dhe mirë – siç është #dogtok, #beauytok dhe të tjerët.
Gjithnjë e më shumë, konsumatorët po i drejtohen mediave sociale dhe online për të zbuluar produkte, duke shpenzuar para bazuar në rekomandimet e ndikuesve të profilit të lartë dhe krijuesve të rastësishëm, raporton bbc.
Në #booktok, për shembull, krijuesit ndajnë komentet dhe rekomandimet e tyre rreth librave. Të dhënat tregojnë se përdoruesit që promovojnë libra të caktuar me hashtag kanë nxitur shitjet e titujve që ata shfaqin.
Popullariteti i #booktok gjithashtu ka frymëzuar shfaqje të përkushtuara te shitësit kryesorë të librave shumëkombësh; ndryshoi mënyrën – dizajnerët e kopertinave dhe tregtarët – të afrimit të titujve të rinj; dhe këtë verë, madje ka ndikuar në krijimin e një shenje të re botuese nga kompania mëmë TikTok, ByteDance.
Megjithatë, ekspertët thonë duhet të jemi më shumë se mirënjohës ndaj përdoruesve që nxitin instinktin për të blerë. Një marrëdhënie delikate psikologjike me fytyrën në ekran, si dhe mekanizmat themelor të TikTok, kanë ndikim të madh në shtytjen e përdoruesve për të blerë diçka që shohin në llogaritë e tyre.
Besueshmëria e burimit
“Platformat e bazuara në video si TikTok dhe Instagram kanë ndryshuar jashtëzakonisht mënyrën se si ne konsumatorët marrim vendimet tona të blerjes”, thotë Valeria Penttinen, asistente profesore në marketing në Universitetin Northen Illinois, SHBA. Më e rëndësishmja, këto platforma u ofrojnë përdoruesve një ekspozim të paprecedentë ndonjëherë ndaj produkteve dhe shërbimeve, pasi ata konsumojnë vëllime të mëdha të përmbajtjes në kohëra aq të shkurtra.
Ka disa elementë që i shtyjnë përdoruesit të marrin vendime bazuar te krijuesit. Në thelb të kësaj, thonë ekspertët, është “besueshmëria e burimit”.
Njerëzit ka të ngjarë të nxiten për të blerë produktet nëse e perceptojnë një krijues si kompetent dhe të besueshëm. Përdoruesit i shikojnë krijuesit se si “përshtaten me produktin ose shërbimin”, thotë Angeline Scheinbaum, profesoreshë e asociuar e marketingut në Universitetin Clemson Wilbur O dhe Ann Powers College of Business, në Karolinën e Jugut, SHBA.
Kate Lindsay, gazetare që mbulon kulturën e internetit, jep shembullin e një nëne që qëndron në shtëpi duke përdorur një produkt pastrimi. “Ndikuesi duhet të jetë me të vërtetë i njëjtë si ju. Kur ajo të thotë se është një nënë që është e lodhur dhe kjo zgjidhje pastrimi i ndihmon ta kalojë ditën … ka një nivel lidhjeje dhe besimi. Dhe ti thua, ‘dukesh si unë dhe kjo është e dobishme për ty, kështu që do të jetë e dobishme edhe për mua”.
Besueshmëria e burimit të një krijuesi rritet kur rekomandimi i tyre është organik – një miratim i papaguar. “Ndikuesit organikë janë shumë më autentikë… motivimi i tyre është të ndajnë me të vërtetë një të mirë ose një shërbim që u ka sjellë gëzim ose komoditet në jetën e tyre”, thotë Scheinbaum. “Ata sinqerisht duan ta ndajnë këtë me të tjerët”.
Ky autenticitet mund të jetë veçanërisht i fuqishëm për të nxitur blerjet në kategori të veçanta, pasi krijuesit shpesh janë thellësisht të pasionuar dhe projektojnë ekspertizë specifike në fusha që pakkush ka pretenduar. “Me këta mikro-ndikues, konsumatori është në gjendje të ndihet më i sigurt se po blen nga dikush [i cili] e përdor atë produkt…ata kanë pak më shumë një marrëdhënie emocionale”, thotë Scheinbaum.
Publikimi i videove gjithashtu rrit besueshmërinë tek shikuesit, më shumë se imazhet statike ose teksti. Penttinen thotë se video krijon një mjedis specifik të “zbulimit personal” që tërheq përdoruesit: edhe elementë të vegjël si aftësia për të parë fytyrën, duart e një krijuesi ose për të dëgjuar mënyrën se si ata flasin, mund ta bëjnë një përdorues t’i shohë ata si më të besueshëm. Në të vërtetë, hulumtimi ka treguar që ndikuesit e YouTube mbushin komentet e tyre me informacione personale për t’u dukur më shumë si një mik i ngushtë ose anëtar i familjes – dhe sa më shumë që një shikues të ndihet se “e njeh” krijuesin, aq më shumë i besojnë.
Scheinbaum shton se publikimet me sinjale veprimi dhe verbale – veçanërisht demonstrimet dhe transformimet në videot e TikTok, të cilat pothuajse shërbejnë si mikro-infomerciale 30 deri në 60 sekonda – mund të frymëzojnë “bindje veçanërisht efektive”.
Efekti parasocial
Një nga elementët më të mëdhenj që frymëzon konsumatorët për të blerë është një lidhje emocionale me këta krijues.
Ky fenomen, i quajtur një marrëdhënie parasociale, i bën anëtarët e audiencës të besojnë se kanë një lidhje të ngushtë apo edhe një miqësi me një personalitet, kur marrëdhënia është në të vërtetë e njëanshme – shpesh, krijuesi i përmbajtjes mund të mos e dijë se shikuesi ekziston. Këto marrëdhënie jo reciproke shpesh shfaqen në mediat sociale, veçanërisht tek ndikuesit dhe të famshmit, sidomos sa më shumë që përdoruesit ekspozohen ndaj përmbajtjes së tyre.
Fenomeni luan një rol edhe në sjelljen e konsumatorit. “Marrëdhëniet parasociale janë aq të forta sa njerëzit nxiten të blejnë”, thotë Scheinbaum, si në rastin e ndikuesve që promovojnë produkte të sponsorizuara, ashtu edhe tek krijuesit organikë që ndajnë produktet e tyre personale të preferuara.
Penttinen shpjegon se si konsumatorët fillojnë të njohin preferencat dhe vlerat e një krijuesi, dhe i shohin ata duke zbuluar informacion personal, ata fillojnë të trajtojnë rekomandimet e tyre në të njëjtin mënyrë siç do të trajtonin miqtë e tyre të vërtetë të jetës reale. Ajo shton se këto marrëdhënie parasociale shpesh i shtyjnë përdoruesit të bëjnë blerje të përsëritura, veçanërisht në TikTok; algoritmi i platformës ushqen shpesh përmbajtjen e përdoruesve nga të njëjtat llogari dhe ekspozimi i përsëritur mund të kontribuojë në marrëdhënien e njëanshme.
Ajo shton se këto marrëdhënie parasociale shpesh e nxisin përdoruesit të bëjnë blerje të përsëritura, veçanërisht në TikTok; algoritmi i platformës i ofron përdoruesve shpesh përmbajtje nga të njëjtat llogari, dhe ekspozimi i përsëritur mund të kontribuojë në marrëdhënien njëanshme.
Ajo shton se marrëdhëniet parasociale në TikTok gjithashtu mund të nxisin frikën e humbjes, e cila nxit sjelljen e blerjes, “Kur vazhdoni të bini gjithnjë e më shumë në dashuri me këta njerëz, kjo ngjall frikën për të mos përfituar nga ajo marrëdhënie ose për të treguar përkushtimin tuaj ndaj asaj marrëdhënie”.
Paketuar në mënyrë perfekte
Lindsay thotë se TikTok ka gjithashtu një lloj shpirti në përmbajtjen e përqendruar te produkti që përdoruesit mund ta shohin veçanërisht bindës.
“TikTok e ka këtë mënyrën për të bërë blerjen si lojë në njëfarë kuptimi, sepse gjithçka përfundon pothuajse duke u paketuar si pjesë e një estetike”, thotë ajo. “Ju nuk po blini vetëm një produkt, po blini diçka në ndjekje të këtij stili të madh jetese”. Mund ta tërheqë përdoruesin në dëshirën për të qenë pjesë e këtyre tendencave ose të hyjë në diskurs, i cili mund të përfshijë testimin e një produkti.
Ajo shton se zhanre të veçanta të përmbajtjes së TikTok mund të jenë shumë bindëse: ajo tregon shembuj si “gjërat që nuk e dinit se ju nevojiteshin”, “grali i shenjtë” ose “gjërat që më shpëtuan…”.
Më e rëndësishmja, thotë ajo, natyra e shkurtër intime e videove të TikTok i bën rekomandimet të ndjehen më të natyrshme dhe hap një shteg që përdoruesit t’u besojnë krijuesve. Në ndryshim nga ndikuesit e shndritshëm të Instagramit, sa më e thjeshtë të jetë përmbajtja, aq më shumë ajo beson se konsumatorët ndihen sikur po marrin vendimet e tyre për të blerë nga rekomandimet – “duke e shpaketuar në trurin e tyre”.
Blerës kujdes
Megjithatë, konsumatorët shpesh mund ta gjejnë veten të mbështjellë në këto blerje emocionale në dëm të tyre, thotë Scheinbaum, i cili është gjithashtu autor i “The Dark Side of Social Media: A Consumer Psychology Perspective”.
Në disa raste, efekti parasocial dhe intimiteti i mëvonshëm që ngjallin mediat sociale mund të jetë aq i fortë saqë përdoruesit nuk ndalen së “përparuari” nëse miratimi është i sponsorizuar apo jo, thotë ajo.
Veçanërisht, përdoruesit më të rinj ose konsumatorët më pak të zgjuar mund të mos e dinë ndryshimin midis një reklame dhe një rekomandimi organik. Edhe përdoruesit me nxitim mund të jenë të prekshëm, thotë ajo. Natyra e videove të shpejta dhe të shpejta të TikTok gjithashtu mund t’i bëjë reklamat më të vështira për t’u dalluar, beson Linsday.
Për më tepër, këto lidhje emocionale që nxisin blerjet mund t’i bëjnë njerëzit të shpenzojnë tepër, thotë Penttinen. Në TikTok, shumë nga produktet për të cilat përdoruesit flasin nuk janë të shtrenjta, gjë që mund të bëjë që blerjet të ndjehen më të ulëta. Kjo mund të jetë një problem, shton Lindsay, sepse ajo që një krijuesi mund t’i duket e nuk është domosdo e mirë edhe për përdoruesin – përfundimisht, mund të mos të pëlqejë libri që ke blerë sepse është në #booktok.
Konsumatorët nuk duhet të ndjehen të detyruar të shqyrtojnë çdo blerje që bëjnë nga TikTok, por ekspertët thonë se është e rëndësishme të dihet pse platforma mund të frymëzojë përdoruesit të shpenzojnë para – veçanërisht përpara se të vijnë tek pagesa.