Sipas statistikave të fundit në vendin tonë mbi 18.000 fëmijë janë në rrugë që kërkojnë lëmosh derisa vetëm në Shkup janë mbi 250 fëmijë. Organizata “Ndërtojmë një të ardhme” nga Shkupi kërkon nga Ministria e Arsimit dhe Shkencës dhe Qeveria të ndajnë mjete nga buxheti i shtetit për projektin që do t’i japë fund lypjes dhe keqtrajtimit të fëmijëve dhe që të gjithë 18.700 fëmijët që janë në rrugë të kthehen në shkolla dhe kujdesin në kopshte.
Jovanka Trençevska, ministre e Punës dhe Politikës Sociale, thotë se kërkim lëmosha e fëmijëve është një dukuri të cilën nuk mund ta shlyejmë brenda ditës, por mund ta zvogëlojmë praninë e fëmijëve në rrugë, së paku kjo të bëhet në udhëkryqe. Ajo bëri të ditur se në prag të dimrit do të forcohen ekipet mobile në vendet më të shpeshta ku fëmijët mund të shihen në rrugë.
NE PO KËRKOJMË NJË ZGJIDHJE PËR FËMIJËT E RRUGËS
Kryetari i shoqatës “Gradime Vrcitus – Shkup”, Ilija Jovanoviq, së fundmi ka zhvilluar një takim me ministrin e Arsimit dhe Shkencës Jeton Shaqiri, në të cilin ka kërkuar që të gjendet një zgjidhje që fëmijët e rrugës të kthehen në shkolla dhe kopshte dhe të ndahen mjete për këtë si dhe si u ndihmuan 60 fëmijë dhe të rinj pa prindër, të cilët nuk e mbaruan arsimin e mesëm.
“Ministri tha se do të angazhohet dhe do ta përkrah plotësisht këtë projekt dhe se do të zgjidhen problemet e të gjithë atyre 18700 fëmijëve që janë në rrugë”, tha Jovanoviq pas takimit. Në dy vitet e fundit, në shtatë lokacione në Shkup janë kryer aktivitete për largimin e fëmijëve lypës.
Pothuajse në të gjitha qytetet e vendit në rrugë gjenden çdo ditë fëmijë pa mbikëqyrje prindërore. Problemi rritet vit pas viti. Ata shesin produkte të vogla, kërkojnë lëmosh ose mbledhin sende të vjetra nga kontejnerët dhe jo rrallëherë pastrojnë xhamin e përparmë nga makinat në kryqëzimet e frekuentuara, duke rrezikuar jetën e tyre, por edhe të përdoruesve të tjerë të rrugës.
“U bëj apel të gjithë qytetarëve që ky projekt të japë fryte, të mos u japim para sepse do të propozojmë një ligj që të gjithë shoferët që japin monedha të mbajnë përgjegjësi penale, t’u hiqet patenta për tre muaj, pasi. po ashtu ka edhe gjoba më rigoroze me shumë prej 300, 500 e deri në 800 mijë euro”, thotë Jovanoviq.
MË SHUMË EKIPE NË TERREN
Nga ministrja e Punës dhe Politikës Sociale, Jovanka Trençevska, kërkohet të formohen më shumë ekipe mobile që do të punojnë në terren në tri ndërrime për të parandaluar këtë situatë.
“Një ekip mobil në nivelin e qytetit të Shkupit nuk mund ta përmbushë kapacitetin e tij sepse vetëm në kryeqytet çdo ditë lypin 250 fëmijë, ndër të cilët ka edhe fëmijë nga qytetet e tjera të vendit”, thekson Jovanoviq.
Ministria e Punëve të Brendshme në periudhën e kaluar ka ngritur nëntë kallëzime penale kundër organizatorëve dhe po ndërmerren masa të tjera më rigoroze, si heqja e të drejtës prindërore ku ka neglizhencë ndaj fëmijëve dhe keqpërdorim të tyre.
Ministrja Trençevska njoftoi se para fillimit të periudhës dimërore do të punohet në prezencë më të madhe të ekipeve në ato vende që janë më të frekuentuara, ku fëmijët takohen shpesh në rrugë. Në të njëjtën kohë, po diskutohet edhe për prindërit, për të rritur ndërgjegjësimin e tyre për fëmijët në vend që të jenë në rrugë, ata lihen në procesin arsimor, i cili sipas autoriteteve do t’u krijojë kushte për të siguruar jetesën në. e ardhmja.
Hulumtimi i Shoqatës “Ndërtojmë të Ardhmen” në vitin 2022 tregoi se katër mijë fëmijë në vend janë nën qiell të hapur, 18700 nuk janë në tavolina shkollore dhe 1500 fëmijë nga popullata rome nuk janë të regjistruar me numra identiteti. Në shtator të vitit të kaluar, Komiteti i OKB-së për të Drejtat e Fëmijëve kërkoi mbrojtje më të madhe të fëmijëve nga të gjitha format e abuzimit seksual dhe të punës, diskriminimit dhe dhunës në shkollat në Maqedoninë e Veriut. Komiteti kërkoi t’i jepet fund martesave të mitur, rrëmbimeve dhe shfrytëzimit për punë të fëmijëve dhe rekomandoi që çdo fëmijë të mund të marrë një certifikatë lindjeje falas, por edhe që fëmijët pa shtetësi të marrin dokumente. /koha/
