HPV testimi duhet të futet si skrining primar, pasi ka një saktësi prej 99.99 për qind, tha Prof. Dr. Goran Dimitrov, kryetar i Shoqatës për patologji të qafës së mitrës dhe kolposkopi dhe Shoqatës mjekësore të Maqedonisë. Dr. Dimitrov, i cili është i përfshirë në strategjinë dhe parandalimin e kancerit të qafës së mitrës për më shumë se 3 dekada, foli për avantazhet e skriningut për HPV në panelin e diskutimit “Qasja në shërbimet e trajtimit dhe zbulimit të hershëm”, për nder të 4 shkurtit, Ditës Botërore kundër kancerit, organizuar nga Shtëpia evropiane Shkup, raporton Sdk.mk.
“Kur flas në emër të shoqatës profesionale, mund të them se nëse diku nuk bie numri, ai është numri i të sëmurëve me kancer të qafës së mitrës, gjegjësisht karcinoma cervikale. Kjo është kryesisht për shkak të nivelit shumë të ulët të vaksinimit. Në vitin 2006 ndodhi zbulimi epokal, fituam vaksinën e parë për të mbrojtur kundër kancerit, ajo është vaksina HPV. Më pas u miratua nga Administrata Amerikane e Ushqimit dhe Barnave dhe që nga viti 2009 ka filluar të vaksinohet në republikën tonë. Rezultatet fillestare ishin të shkëlqyera, madje kishim mbulim më të mirë të vajzave 12-vjeçare të vaksinuara, diku rreth 66 për qind, më mirë se mbulimi mesatar në SHBA. Me kalimin e kohës, sot kemi 30-40 për qind, që është shumë pak. Edhe pse shoqatat tona, profesionistët dhe një grup ekspertësh së bashku me Ministrinë e Shëndetësisë i dhanë rekomandimet në vitin 2016/2017, ato rekomandime ende nuk po zbatohen”, tha dr. Dimitrov.
Vaksina HPV është vaksinë e detyrueshme, e parashikuar në Kalendarin për imunizim. Vaksinimet e detyrueshme merren në pikat e vaksinimit në qendrat shëndetësore, brenda orarit të punës çdo ditë pune, pa termin paraprak.
“Rekomandimet i kemi bërë në tetor 2017 në Ministrinë e Shëndetësisë dhe themi gjithmonë një fjali nga profesor Mark Arbin, epidemiolog nga Belgjika, i cili pretendon se dy teste HPV janë më të lira se një Pap test. Pasi nëse saktësia e testit HPV në zbulimin e ndryshimeve prekanceroze është kaq e madhe, nuk do të ketë kancer të qafës së mitrës, nuk do të ketë kosto të mëdha që zbatohen në trajtimin e të prekurve tashmë. Rekomandimi ynë dhe në të gjitha vendet e Evropës është që testimi për HPV duhet të prezantohet si metoda më e mirë e skriningut. Citologu Leopold Kost, ai është një nga emrat më të mëdhenj të citologjisë, thotë se nëse më herët Pap testi në citologji ishte triumf, tani është tragjedi. Prandaj rekomandohet në të gjitha mjediset financiare, në të gjitha vendet, të futet HPV testi si skrining primar, si mjet i vërtetë në skriningun e kancerit të qafës së mitrës”, thotë dr.Dimitrov.
Në konferencën për shtyp të Shoqatës maqedonase për patologji dhe kolposkopi të qafës së mitrës, Shoqatës së radiologëve të Maqedonisë dhe Shoqatës së Patologjisë së Maqedonisë më 24 janar, me rastin e Javës kundër kancerit të qafës së mitrës, mjekët thanë se 100.000 gra në nivel vjetor, sipas të dhënave nga vitet e fundit, 20-21 veta sëmuren nga kanceri i qafës së mitrës, që është përqindje mjaft e lartë. Nevojitet ndërgjegjësimi i publikut për vaksinim më masiv ndaj HPV-së tek vajzat dhe skrining primar për HPV-në tek gratë e moshës 25 deri në 65 vjeç. Ata thanë se testimi për HPV është një metodë statistikore që tregon se pothuajse çdo grua që ka tip të rrezikut të lartë mbart një rrezik të madh për të pasur parakancer dhe kështu zbulohet dhe trajtohet herët, duke parandaluar kështu kancerin invaziv.
“Screening primar HPV – kjo do të thotë se në fillim të një popullate të caktuar, merren mostra nga qafa e mitrës dhe testohen për praninë e virusit HPV, pasuar nga gjenotipizimi i tij, pra përcaktimi i gjenotipit të virusit, dmth nëse është i ulët. ose me rrezik të lartë. Disa vende evropiane praktikojnë depistimin shembullor të HPV-së, ku depistimi kryhet tek gratë e moshës 25 deri në 65 vjeç. U konstatua se depistimi nuk përfshin femra nga grupmosha më e re 21 deri në 25 vjeç, sepse numri i infeksioneve në atë grupmoshë është i lartë dhe analizat tregojnë se shumica e atyre infeksioneve do të eliminohen spontanisht dhe vetëm një i vogël. përqindja e virusit do të kalojë në një fazë integruese”, tha në atë kohë profesori Rubens Jovanoviq.
Jovanoviq shtoi se autoriteteve shëndetësore u është dhënë një propozim për të zbatuar skriningun HPV-primar.
“Nëse sistemi ynë shëndetësor fillon me testimin parësor HPV, duhet të kemi më shumë kujdes që ai të bëhet sipas protokolleve strikte, me teste strikte, sepse nga më shumë se 480 testet e disponueshme në treg, vetëm 14 janë vërtetuar dhe vetëm katër janë miratuar nga Administrata Amerikane e Ushqimit dhe Barnave. Do të duhet të jemi shumë të kujdesshëm, sepse është shumë e rëndësishme, nëse vendosim për këtë lloj kontrolli parësor, që të gjithë laboratorët që do të përfshihen në atë skrining të përdorin të njëjtën metodologji dhe të njëjtat teste për të patur rezultate të krahasueshme“, theksoi Jovanoviq.
Sdk.mk pyeti Ministrinë e Shëndetësisë a planifikohet të futet HPV-skriningu, nga atje u përgjigjën se në kuadët të përpjekjeve për mbrojtjen e shëndetit të grave, organizohet skriningu për zbulimin e hershëm të kancerit të qafës së mitrës.
Kanceri i qafës së mitrës konsiderohet si një nga kanceret më të rrezikshëm, që i shfaqin simptomat vetëm në stade të avancuara. Pikërisht për këto kancere, proçesi i parandalimit është jashtëzakonisht i rëndësishëm. Në rastin e kancerit të qafës së mitrës, parandalimi konsiston në kryerjen e rregullt të egzaminimeve gjinekologjike depistuese. Vëmendje e veçantë i duhet kushtuar gjakrrjedhjeve pas menopauzës, që kërkojnë një bilanc të kujdesshëm mjekësor.
