Në betejën e vazhdueshme kundër krimit dhe korrupsionit, analistët theksojnë domosdoshmërinë që institucionet të hetojnë akuzat për korrupsion nga politikanët dhe mbajtësit e posteve publike. Ata argumentojnë se drejtësia duhet të mbizotërojë, pa frikë apo favor. Për më tepër, analistët theksojnë nevojën për masa proaktive për të luftuar korrupsionin.
Analisti Petar Arsovski mbron përdorimin e listës së zezë të ShBA-së si një mjet i fuqishëm për organet lokale të hetimit. Ai argumentoi se asnjë zyrtar nuk duhet të mbrohet nga hetimi nëse ka akuza.
“Mbështetja në subjektet e jashtme për të identifikuar korrupsionin minon sistemin tonë të drejtësisë. Nëse SHBA-të mund të identifikojë me saktësi korrupsionin, po ashtu edhe institucionet tona duke përdorur ligjet ekzistuese, duhet të ndërmarrin veprime vendimtare për të ekspozuar korrupsionin në gjyqësorin e vendit tonë”, argumentoi Arsovski.
Përveç kësaj, analistët nënvizojnë përfitimet e mundshme të rritjes së përpjekjeve kundër korrupsionit. Albert Musliu, në një prononcim për media tjera ka përsëritur mbështetjen për shtimet e fundit në listën e zezë të SHBA. Ai vlerësoi motivet pas këtyre veprimeve, duke theksuar potencialin e tyre për të nxitur përparimin shoqëror. Megjithëse mund të lindin implikime ligjore, fokusi kryesor është në përmirësimin e vendit.
“Dyshimet për aktorët vendas duhet të hetohen tërësisht, duke u përafruar me interesin kolektiv të kombit për çrrënjosjen e elementeve të dëmshme”, thotë Musliu.
Ndërkohë, zhvillimet e fundit kanë parë që figurat politike të ndërmarrin veprime ligjore kundër padrejtësive të perceptuara.
NJË PËRGJIGJE LIGJORE
Kandidati për president Stevço Jakimovski ka paraqitur një kallëzim penal kundër një autori të paidentifikuar për përfshirjen e tij në listën e zezë të Departamentit të Shtetit Amerikan. Ky veprim pasoi akuzat se ai dhe ish-prokurorja speciale Katica Janeva ishin përfshirë në aktivitete korruptive. Përveç kësaj, SHBA-të konfirmojnë përkushtimin e tyre në luftën kundër korrupsionit në Maqedoni.
QËNDRIMI NDËRKOMBËTAR
SHBA-të vazhdimisht e vënë në pah korrupsionin si një sfidë të rëndësishme në Maqedoni. Masat urgjente besohet se janë të nevojshme për të frenuar këtë çështje të përhapur dhe për të nxitur zhvillimin kombëtar.
Nga ana tjetër, analisti politik Milan Stefanovski , thotë se amerikanët kanë një kontekst dhe simbolikë krejtësisht të ndryshme kur vendosin njerëz në listat e zeza, sidomos kur vendosen persona si Katica Janeva. Ku siç tha ai, Janeva shkatërroi projektin amerikan të PSP-së.
“Ne si shoqëri nuk e kemi besueshmërinë të flasim për korrupsion ndryshe nga SHBA-ja. Në SHBA, nëse kanë një pasqyrë se keni një fenomen negativ, dhe vendi dëshiron të integrohet, mendojnë se fajin e ka sistemi, gjegjësisht qeveria, në këtë rast LSDM dhe i dërgojnë emailin me listën e zezë. Korrupsioni në vendin tonë është problemi kryesor i popullsisë dhe kjo është arsyeja pse njerëzit largohen. Ne nuk kemi vullnet për të krijuar një sistem, një sistem drejtësie. Strategët e PR e kanë gabuar strategjinë – ata po mbrojnë Evropën. Epo, të gjithë janë për Evropën, por në Evropë nuk është e mundur me një korrupsion të tillë sistemik”, thotë Stefanovski në deklaratë për media.
Sipas tij, koha me shpalljen e listës së zezë është ndoshta sepse amerikanët i shohin si kërcënim për shkak të deklaratave, vizitave në vende të papërshtatshme etj.
“Partnerët e huaj duan një qeveri solide politike ose një zgjidhje hibride në formën e një qeverie teknike të ngarkuar me zgjidhjen e çështjeve thelbësore. Mesazhet nuk i referohen partive më të vogla por kampusit më të madh politik”, nënvizoi ai.
Stefanovski shton se publikimi i emrave të rinj në listat e zeza do të vazhdojë, por duhet të pyesim veten se çfarë po shohin amerikanët që ne si shoqëri nuk po shohim.
“Thelbi është korrupsioni, gjegjësisht mungesa e vullnetit të qeverisë për t’u përballur me korrupsionin, thotë Stefanovski, dhe mesazhi për të dërgohet përmes listave të zeza pikërisht sepse ne nuk kemi kapacitete ta kuptojmë apo ta luftojmë atë”, nënvizon në fund ai. /Koha/
