Pavarësisht kufizimit të marzhës tregtare paralajmërohen rritje të reja të çmimeve, nëse shteti nuk ndërmerr masa për të ndihmuar blegtorët. Nëse në tetor të vitit të kaluar djathi i lopës mund të blihej në treg me çmim prej 299 denarë për kilogramë, tani i njëjti djathë shitet për 577 denarë kilogrami ose gati dyfish më shumë. Kriza energjetike shkaktoi rritjen edhe të çmimeve të qumështit dhe produkteve të qumështit, zinxhir i rritjes së çmimeve i cili fillon me çmimin e qumështit të blerë.
Rubin Kuzmanovski nga Prilepi i cili ka 25 vite që merret me blegtori thotë për mediat vendore se në fermën e tij ai ka gjithsej 50 lopë dhe prodhon nga 700 deri në 750 litra qumësht në ditë. Çmimi i rritjes së qumështit sipas tij erdhi pas rritjes së kostos së ushqimit për kafshët.
“Shpenzimet tona janë rritur nga 60 në 150%, një kilogram koncentrat tani kushton sa një litër qumësht i blerë pra 30 denarë. Ne po punojmë sa për të mbijetuar”, tha Kuzmanovski. Në fermën e tij prodhohet edhe djathi i cili tani shitet për 450 denarë për kilogramë, ndërsa para krizës ishte 150 denarë më lirë. Për të parandaluar goditjet e çmimeve qeveria zgjati afatin e kufizimit të marzhës deri më 31 dhjetor. Sasia e marzhës tregtare për qumështin e përhershëm është deri në 10%. Megjithatë kufizimi i marzhës nuk po e pengon rritjen e çmimit të shitjes së qumështit dhe produkteve të qumështit por fitimet e tregjeve.
Për këtë arsye, për shembull djathi i përzier i cili vitin e kaluar shitej për 316 denarë për kilogramë tani është 415 denarë. Marina Maneva e cila është pronare e një qumështoreje gjithashtu tha për mediat në vend se kufizimi i marzhës nuk jep rezultate të mëdha pasi arsyeja më e madhe e rritjes së çmimit të qumështit dhe produkteve të qumështit është çmimi i lartë i blerjes së qumështit.
“Nëse do të ndërmeren masa për të ndihmuar blegtorët dhe blegtorinë, do të duhet të stabilizohet çmimi i qumështit të blerë dhe në këtë mënyrë do të stabilizohej edhe çmimi i produkteve të qumështit. Nëse kjo nuk ndodh ne parashikojmë rritje të çmimit deri në 20% deri në fund të vitit 2022”, potencoi Maneva.
Sipas Entit të Statistikave rritja më e madhe e shpenzimeve të muajit të kaluar krahasuar me muajin gusht është shënuar te djathi dhe gjiza me 9.9%. Ndërkohë, brenda një viti statistikat tregojnë se qumështi, djathi dhe vezët janë rritur me 36%. Për shkelje të masave të kufizimit të marzhës parashikohet gjobë prej 800 deri në 10.000 euro. Inspektorati Shtetëror i Tregut thotë se deri më tani nuk ka pasur shkelje, as raportime nga qytetarët për mosrespektim të masave për kufizimin e marzhës për qumështin dhe produktet e qumështit.
“Pas inspektimit është konstatuar se çmimet po rriten për shkak të rritjes së kostos nga vetë prodhuesi”, thonë nga ky institucion. Ministria e Bujqësisë pak ditë më parë njoftoi se është realizuar pagesa për prodhuesit e qumështit. Nga ana tjetër fermeri Kuzmanovski thotë se shteti është vonë me pagesën e subvencioneve dhe shton se edhe përkundër asaj se ferma e tij është biznes familjar ai është gjenerata e fundit që do mbajë lopë.
“Sikur mos të kishte filluar rritja e çmimit të qumështit do t’i shisja lopët”, deklaroi Kuzmanovski. Sipas të dhënave të fundit nga Enti i Statistikave krahasuar me vitin 2020, vitin e kaluar numri i kafshëve është zvogëluar për 20.1%. Në propozimin e fundit për masat për përballjen e krizës energjetike dhe mbështetje të qytetarëve dhe kompanive, qeveria paralajmëroi subvencione për mbështetje direkte financiare në sektorin e bujqësisë, pjesë e së cilës përfshihet edhe blegtoria.
Ministri i Bujqësisë, Lupço Nikollovski gjatë një konference për media të mbajtur bashkë me kryeministrin Kovaçevski, shpalli modelin e ri të subvencionimit që deri në fund të vitit do të përkthehet në programe. Sipas tij me modelin e ri të gjithë fermerët do të duhet të dëshmojnë se kanë arritur prodhimin dhe paraprakisht do të paguhet mbështetje bazë./Koha/