Mundësia e një epidemie të fruthit apo variçelës që mund të lërë pasoja në shëndetin e njerëzve rritet gjithmonë kur ulet mbulimi i personave të vaksinuar kundër kësaj sëmundje infektive, thonë autoritetet shëndetësore.
Niveli i kërkuar i mbulimit të vaksinimit kundër fruthit, rubeolës dhe shytave (parotitis) është 95 për qind e popullsisë, ndërsa ne aktualisht jemi shumë poshtë këtij numri, prandaj, rreziku i një epidemie po zien edhe pse nuk parashikohet të arrihet më e keqja. E vetmja gjë që është e sigurt është se nëse fëmijët që tani janë nga mosha një deri në gjashtë vjeç vaksinohen me vaksinën MRP, atëherë e gjithë popullata në vend do të jetë e sigurt. Ose në shifra, vetëm 95 për qind e vaksinimit është një garanci që nuk do të ndodhë një epidemi.
“Shkalla e vaksinimit për vaksinën MRP në fund të vitit 2018 ishte 74 për qind dhe ka ndodhur një epidemi. Tani është 70 për qind dhe ka pasur vetëm një rast në Sveti Nikollë. Mënyra se si lëviz epidemia varet nga shumë faktorë, duke përfshirë mënyrën se si përmbahen rastet dhe sa parandalohet përhapja. Në vitin 2018, ai proces doli jashtë kontrollit dhe u desh që të angazhohej i gjithë sistemi shëndetësor për të arritur një shifër prej 95 për qind të vaksinimit. Çdo gjë nën këtë numër do të jetë gjithmonë rrezik i një epidemie”, ka thënë për mediat Zlate Mehmedoviç, zëdhënës i Komisionit për Sëmundje Infektive.
Prof. Dr. Aleksandra Grozdanova, koordinatore kombëtare për imunizimin, thotë se përgjigja e shifrave është e thjeshtë: në vitin 2019, pas shpërthimit të epidemisë së fruthit, 41.600 fëmijë u vaksinuan papritur. Kjo pati një ndikim të rëndësishëm në përmirësimin e imunitetit kolektiv, pasi duhej të ndërmerreshin aktivitete intensive të vaksinimit për të gjithë fëmijët që nuk ishin vaksinuar gjatë asaj periudhe.
“Në gjashtë muajt e parë të 2019-ës, ne kemi dhënë 41.600 doza të vaksinës MRP për një grupmoshë deri në 14 vjeç. Siç e dini, kjo vaksinë asocon me autizmin dhe shumica e prindërve janë të shqetësuar për këtë. Në këto 5 vitet e fundit, në këta mbi 40 mijë fëmijë, nuk kemi parë shfaqjen e një sëmundjeje të tillë. Ne jemi një vend i vogël dhe nëse diçka do të ndodhte, do të ishte zbuluar. Është një shembull i jashtëzakonshëm që vërtetoi në zonën tonë se vaksina është e sigurt. Kishim më shumë se 40 mijë familje që atëherë ishin të qetë sepse morën vendimin e duhur për të vaksinuar fëmijët e tyre. Falë kësaj, pesë vjet më vonë kemi një situatë të qetë dhe nuk është shfaqur asnjë epidemi e re e fruthit”, thotë Dr. Grozdanova.
Në thelb, vaksinimi intensiv i atëhershëm ende nuk na mbron nga një epidemi e re. Por një popullatë e re tashmë po vendoset në atë që është shumë më pak e vaksinuar sesa niveli i kërkuar për mbrojtje kolektive. Për kujtim, në vitin 2019, epidemia shkaktoi edhe viktima. Foshnjat e moshës 5, 11 dhe 13 muajsh vdiqën.
Arsyeja se pse prindërit frikësohen ndaj kësaj vaksine është një studim shkencor i pafat dhe i pasaktë i publikuar në revistën e njohur mjekësore “Lancet” i cili më vonë u tërhoq, por dëmi i bërë është i madh, thotë Prof. Dr. Grozdanova.
Studimi për të cilin flet Grozdanova u botua në vitin 1998 nga Dr. Andrew Wakefield dhe 12 kolegë të tij në revistën prestigjioze mjekësore “Lancet”. Ajo është tërësisht e tërhequr. Ajo sugjeron që vaksina MRP mund të shkaktojë autizëm. Pavarësisht numrit të vogël të fëmijëve të përfshirë në këtë studim, gjithsej 12, për shkak të natyrës së tij spekulative, gazeta mori publicitet të gjerë dhe përqindjet e vaksinimit me vaksinën MRP ranë, pasi prindërit e shqetësuar për rrezikun e autizmit refuzuan të vaksinojnë fëmijët e tyre. Teza e Wakefield u pranua sepse si autizmi ashtu edhe vaksinimi ndodhin në fëmijërinë e hershme. Por pothuajse menjëherë pas publikimit të këtij studimi të pasaktë, u bënë studime të tjera epidemiologjike që konfirmuan qartë se nuk kishte asnjë lidhje midis vaksinës MRP dhe autizmit.
Fatkeqësisht, Maqedonia humbi mundësinë për të konfirmuar pikërisht moslidhjen e kësaj vaksine me shfaqjen e autizmit. Edhe pse në vitin 2019 janë vaksinuar 41.600 fëmijë, për shkak të mungesës së të dhënave të fëmijëve me autizëm, tashmë nuk mund të konfirmohet drejtpërdrejt, qoftë edhe përmes shembullit tonë, moslidhja e kësaj vaksine me autizmin. Në vendin tonë asnjë institucion nuk mban statistika për numrin e fëmijëve me autizëm dhe për këtë arsye nuk ka të dhëna zyrtare për ta. /koha/
