Sipas të dhënave të Entit Shtetëror të Statistikës (ESHS), indeksi i numrit të punësuarve në industri gjatë muajit janar 2025 ka pësuar një ulje në krahasim me të njëjtin muaj të vitit paraprak, duke arritur një vlerë prej 96.5. Kjo rënie e numrit të punëtorëve, në veçanti në disa sektorë, është një tregues i rëndësishëm për analizën e dinamikës së punësimit në industrinë e vendit, por gjithashtu ngre pyetje të rëndësishme rreth arsyes së kësaj uljeje.
A janë punëtorët e larguar për shkak të shkarkimeve, apo ka një tendencë të largimit të tyre për shkak të kushteve të punës apo mundësive më të mira jashtë industrisë? Sipas të dhënave të ESHS-së, krahasuar me janarin e vitit të kaluar, sektori i Minierave dhe gurorëve ka shënuar një rënie prej 1.7 për qind, industria përpunuese ka pësuar një ulje prej 3.7 për qind, dhe sektori i furnizimeve me energji elektrike, gaz, avull dhe ajër të kondicionuar ka pasur një ulje prej 1.5 për qind. Këto rezultate sugjerojnë se ndoshta një pjesë e punëtorëve janë larguar nga këto sektorë, ose për shkak të kushteve të vështira të punës, ose për shkak të mungesës së mundësive për zhvillim.
Po ashtu, një rënie e theksuar është vënë re edhe në grupet kryesore industriale, si energjia (-2.6 për qind), prodhimet kapitale (-5.3 për qind), produktet intermediare (-1.3 për qind) dhe prodhime jo të qëndrueshme për konsum të gjerë (-5.8 për qind).Në këtë kontekst, është interesante të theksohet se ka një sektor që ka shënuar një rritje të dukshme, dhe ai është prodhimi i qëndrueshëm për konsum të gjerë, i cili ka shënuar një rritje prej 22.3 për qind. Ky sektor mund të ketë tërhequr një pjesë të punëtorëve nga sektorët e tjera, duke ofruar mundësi më të mira punësimi.
Nga ana tjetër, kryeministri Hristijan Mickoski, ditë më parë ka shpallur me kënaqësi një rritje të prodhimit industrial prej 1.4 për qind në muajin janar 2025, duke theksuar se kjo është një përparim në krahasim me periudhën e mëparshme, duke e konsideruar si rezultat të një strategjie që kishte për qëllim të ndalonte rënien e lirë të prodhimit dhe më pas të arrinte një situatë “zero”. Mickoski tha se kjo është një fazë e dytë e përpjekjeve për përmirësim, dhe tani do të fillojnë të shohin ngjitje në sektorët e tjerë, si industria përpunuese dhe produktet ndërmjetëse.
“Sa i përket treguesve ekonomik, gjithashtu mund të shpreh kënaqësinë time. Sepse, ja, pas gjashtë muajsh, arritëm të arrijmë në një situatë zero. Kur them situatë zero, strategjia jonë kishte tre hapa. Së pari, ndalja e rënies së lirë, e cila ishte e dukshme dhe që qytetarët e ndjenin. Duhej ta ndalonim atë. Pastaj, të arrinim në një gjendje zero, kjo ishte faza e dytë. Dhe tashmë, nga gjendja zero, të fillojmë të ngrihemi lart. Disa thoshin se për të arritur në një situatë zero, ndoshta do të duheshin një deri në një vit e gjysmë. Unë jam vërtet i kënaqur që, edhe pas vetëm gjashtë muajsh, ne kemi arritur në një pikë ku mund të themi se më në fund, prodhimi industrial u rrit këtë muaj janar me 1.4 për qind. Kjo është një gjë e mirë, veçanërisht me fokus te industria përpunuese”, tha Mickoski.
Megjithatë, Mickoski e ka pranuar se ka pasur rënie në sektorët e minierave dhe industrinë automobilistike për shkak të uljes së porosive nga Gjermania dhe krizës në industrinë e automobilave. Ai ka theksuar gjithashtu se furnizimi me energji elektrike dhe klimatizimi janë sektorë që kanë pësuar vështirësi, por që pritet të përmirësohen në muajt e ardhshëm.
Ndër të tjera, në lidhje me pyetjen se a janë punëtorët duke u larguar vullnetarisht ose po shkarkohen, të dhënat thonë se ulja e numrit të punëtorëve është më shumë një rezultat i faktorëve ekonomik dhe sektorial, siç janë rënia e kërkesës në disa sektorë dhe presionet e jashtme si kriza globale. Por, njëkohësisht, rritja në sektorët e tjerë si prodhimi i qëndrueshëm për konsum të gjerë dhe rritja e eksportit mund të jenë indikacione se ka një kalim të punëtorëve nga sektorët me rënie në ata me rritje. /Koha/
