Janusz Bugajski
Pavarësisht vendosmërisë së tij të deklaruar shpesh për të zmbrapsur fushatën anti-perëndimore të Vladimir Putinit, presidenti Joe Biden është në rrezik që të kapet me kokë nga Kremlini.
Ky proces i “Putinizimit” ka qenë i dukshëm në ditët e para të secilës administratë të ShBA-së dhe bazohet në tre virtyte të gabuara: besimi, shpresa dhe bamirësia. Domethënë, besimi se interesat amerikane dhe ruse janë në përputhje; shpresa se samitet dhe marrëveshjet do të sjellin bashkëpunim të qëndrueshëm; dhe bindja se koncesionet e bamirësisë do të ngopin oreksin e Kremlinit.
Dy vendime të fundit nga administrata e Bidenit tregojnë se modeli i administratave të mëparshme mund të përsëritet. Takimi i planifikuar Biden-Putin në qershor, do t’i japë Putinit një legjitimitet të ri si një burrë shteti global, sesa ta distancojë atë si një diktator ekspansionist. Duket se sa më shumë Putini kërcënon fqinjët e Rusisë me luftë, siç është rasti me Ukrainën, Uashingtoni bëhet më i etur për samitet për të shmangur konfliktin më të gjerë. Por, përgjigje të tilla thjesht e inkurajojnë Kremlinin. Një samit përsëri do të rrisë shpresat se marrëveshje të qëndrueshme mund të lidhen me Moskën në fusha të tilla si kontrolli i armëve ose ndryshimi i klimës dhe ta joshin Perëndimin në një ndjenjë false të sigurisë deri në sulmin e ardhshëm të Kremlinit.
Së dyti, mungesa e dëshirës së Shtëpisë së Bardhë për të ndaluar ndërtimin e tubacionit të gazit natyror Nord Stream II drejt Evropës. Bideni provoi aq shumë kur, këtë javë, ai përjashtoi kompaninë ruse që mbikëqyr projektin nga sanksionet. Veprimi i tij mund të qetësojë interesat e biznesit gjerman, por gjithashtu do të largojë aleatët përgjatë krahut lindor të NATO-s. Ata me të drejtë e shohin NS2-në si përpjekje të Moskës për të mbytur Ukrainën duke eliminuar të ardhurat e saj nga tranziti i energjisë. Megjithëse zyrtarët amerikanë po negociojnë me Berlinin për mënyrat për të mbrojtur sigurinë energjetike të Ukrainës dhe për të kompensuar mungesat e ardhshme buxhetore, çdo marrëveshje që përfshin Kremlinin nuk duhet të pranohet me vlerën nominale.
Pavarësisht se cila administratë është në Shtëpinë e Bardhë, marrëdhëniet ShBA-Rusi janë thelbësisht kundërshtuese. Në vend që të supozojmë se mosmarrëveshjet aktuale janë rezultat i vendimeve specifike të politikave që mund të korrigjohen, zyrtarët amerikanë duhet të zbardhin shkaqet themelore të konfliktit. Uashingtoni dhe Moska do të jenë rivalë globalë për sa kohë që Rusia mbetet një fuqi autokratike neo-perandorake që kërkon të dominojë fqinjët e saj dhe të minojë aleancat e Amerikës. Tri papajtueshmëri thelbësore qëndrojnë në rrënjën e këtij rivaliteti: identiteti, sistemi dhe interesat. Identiteti amerikan bazohet në shtetësinë përfshirëse jo-etnike, në të cilën statusi civil tejkalon dallimet etnike, kombëtare, rajonale, fetare, gjuhësore dhe klasore. Është i suksesshëm në integrimin e të gjitha kombësive sepse nuk është ndërtuar rreth një kategorie të vetme dominante etnike. Identiteti i Rusisë bazohet në mbizotërimin e etnosit rus, të themeluar mbi pushtimet perandorake cariste dhe sovjetike. Procesi i “rusifikimit” gjeneron pakënaqësi midis grupeve të ndryshme kombëtare dhe rajonale si brenda dhe jashtë Rusisë. Kryqëzata e Putinit “Bota Ruse” është ilustrimi më i fundit i kësaj fushate ekspansioniste, asimilimi.
Në fushën politike, sistemet dhe ideologjitë amerikane dhe ruse janë të papajtueshme. Shtetet e Bashkuara janë një federatë demokratike me autonomi të konsiderueshme midis të 50 shteteve. Zgjedhjet janë garë të lirë, pushteti ndahet midis degëve ekzekutive, legjislative dhe gjyqësore, dhe secili shtet ka një zë në Uashington. Rusia është federale vetëm në emër. Në praktikë, është një shtet i centralizuar në të cilin zgjedhjet manipulohen, opozita politike është e ndaluar ose e shtypur, institucionet kontrollohen nga besnikët e Putinit, dhe guvernatorët lokalë emërohen dhe mbikëqyren nga Kremlini. Arsyeja kryesore për konfliktin ShBA-Rusi janë interesat ndërkombëtare antitetike. Ndërsa të dy shtetet kanë “sfera të ndikimit”, dallimet midis tyre janë të mëdha. Uashingtoni respekton të drejtën e secilit vend për të zgjedhur aleancat e tij, ndërsa zyrtarët e Kremlinit kërkojnë të vendosin rregullime sigurie për fqinjët e tyre. Vendet hyjnë vullnetarisht në NATO sepse anëtarësimi forcon sigurinë e tyre kombëtare dhe sovranitetin politik. Shtetet janë induktuar në orbitën e Rusisë si rezultat i presionit dhe kërcënimit. Kremlini gjithashtu përfiton nga mosmarrëveshjet midis Uashingtonit dhe fuqive të tjera të tilla si Kina për të dobësuar ndikimin amerikan. Nocioni që Uashingtoni mund të joshë Putinin përmes samiteve dhe koncesioneve për të ndihmuar të shtyhet kundër Pekinit është një iluzion strategjik.
Politika e ShBA-së nuk duhet të bazohet në shpresën e harruar të partneritetit me Rusinë. Strategjia duhet të rrënjoset në realitet, në të cilin dobësitë perëndimore korrigjohen dhe veprimet anti-amerikane të Moskës luftohen. Nëse një aleat apo partner i ShBA-së përmbyset ose sulmohet, atëherë Uashingtoni duhet të forcojë sigurinë e tyre, përfshirë këtu edhe fushën e energjisë. Dhe nëse demokracia apo infrastruktura kritike e Amerikës sulmohet nga Kremlini ose përfaqësuesit e tij, atëherë duhet të ndiqen politika për të kufizuar ofensivat e ardhshme duke synuar brishtësitë e brendshme dhe ndërkombëtare të Rusisë. Besimi, shpresa dhe bamirësia nuk kanë vend në përballjen me një fuqi grabitqare.
