Është e pamundur të parashikohet me saktësi nëse qeveria do të realizojë ndryshimet kushtetuese këtë vit apo nëse opozita do të realizojë zgjedhje të parakohshme parlamentare, thonë njohësit e proceseve politike në vend. Por është e sigurt se nëse nuk ka ndryshime kushtetuese, atëherë patjetër do të pasojë një krizë politike, zgjidhja e mundshme e së cilës do të jenë zgjedhjet e parakohshme parlamentare. Qeveria tashmë ka njoftuar se në fillim të vitit të ri 2023 do të fillojë konsultimet me partitë për të siguruar një shumicë prej dy të tretash për të nisur procesin e ndryshimeve kushtetuese që bullgarët dhe pjesë të tjera të komuniteteve të bëhen pjesë e Kushtetutës, e cila është e nevojshme pas përfundimit të skriningut në nëntor që vendi të nisë negociatat me BE-në. Opozitarja VMRO-DPMNE pohon se nuk do të mbështesë ndryshimet kushtetuese dhe shpreson në 61 vota parlamentare për shpërndarjen e Parlamentit dhe zgjedhje të parakohshme në maj.
Analisti politik Blagojçe Atanasoski beson se nga pikëpamja politike ky vit do të jetë interesant, sepse do të gjendemi në mes të hapjes së Kushtetutës dhe futjes së pakicës bullgare si kusht pa të cilin nuk mund të hapen kapitujt me BE-në.
“Qeveria do të përballet me refuzimin e opozitës për të marrë pjesë në proces, pa deputetët e së cilës nuk ka shumicë prej dy të tretash dhe opozita do të përballet me presionin e amerikanëve për të mbështetur procesin. Lideri Hristijan Mickoski u fut në një lëkurë të ngushtë politike. nga njëra anë, nëse mbështet ndryshimet kushtetuese, rrezikon të humbasë një pjesë të konsiderueshme të elektoratit të tij të linjës së ashpër në konton e së Majtës, ndërsa nëse i bllokon ato ai do të jetë realisht i izoluar nga faktori ndërkombëtar si lojtar rus në Maqedoni, i cili pengon integrimin evropian të Maqedonisë. Është e pamundur të parashikohet saktë rezultati, por nëse nuk ka ndryshime kushtetuese, patjetër do të ketë një krizë politike që mund të rezultojë me zgjedhje të parakohshme. Dhe pas tyre, në situatën hipotetike që opozita fiton dhe formon qeverinë, do të duhet sërish të shtyjë procesin e futjes së bullgarëve në Kushtetutë. Paralajmërimet për rinegociim me Bullgarinë për një marrëveshje më të favorshme vetëm po mbjellin mjegull. Në këtë mund të besojnë vetëm njerëzit më naivë, ata që nuk kanë lidhje me jetën, e lëre më me marrëdhëniet ndërkombëtare dhe politikën”, shprehet Atanasoski.
Sipas tij, çdo marrëveshje e re e mundshme ndërkombëtare si me Greqinë ashtu edhe me Bullgarinë mund të jetë më pak e favorshme për interesat tona kombëtare dhe shtetërore. Atanasoski shton se është vetëm retorikë populiste e Mickoskit, në të cilën ai vetë nuk beson, gjegjësisht është i vetëdijshëm se nuk është e mundur të realizohet në praktikë.
Kujtojmë se në nëntor të vitit 2021, Mickoski në një konferencë për shtyp tregoi listën e nënshkrimeve të 61 deputetëve që përbëjnë shumicën e re parlamentare. Opozita paraqiti një iniciativë në Parlament për votëbesimin e Qeverisë, por rezultoi se i mungonte një votë për të siguruar kuorumin. Bëhej fjalë për deputetin e Lëvizjes Besa, Kastriot Rexhepi, i cili papritur u “zhduk” nga parlamenti dhe nga opinioni dhe pasi u shfaqën pretendimet se ishte rrëmbyer, ai doli për ta mohuar. Disa ditë më vonë, në një konferencë për media, ai shpjegoi se e kishte nënshkruar iniciativën për votim të mosbesimit ndaj Qeverisë, por në emër të integrimeve evropiane, megjithatë vendosi të mos votojë.
Duket se këtë herë opozita është treguar më e kujdesshme, për të shmangur përsëritjen e një rasti të tillë. VMRO-DPMNE konfirmojnë se kanë komunikim me të gjitha partitë kryesore opozitare dhe se përkrahin çdo iniciativë të sinqertë për rrëzimin e qeverisë, por nuk bëjnë të ditur detaje.
“Për çdo skenar më të detajuar që do të ishte në atë drejtim, në këtë kohë do të përmbaheshim nga komentet publike, sepse përmban detaje mbi të cilat të gjithë aktorët politikë që duan ndryshime duhet të pajtohen”, thonë nga partia opozitare VMRO-DPMNE.
Nga Qeveria përsërisin se viti 2023 nuk duhet të jetë vit zgjedhorë, sepse ka aktivitete që nuk duhet të ndërpriten, siç është skriningu me BE-në, i cili duhet të përfundojë në nëntor të këtij viti. Të njëjtit i referohet edhe Osmani, duke komentuar kushtet me zgjedhje të parakohshme.
“Me të vërtetë është jo korrekte ndaj qytetarëve që një çështje e rëndësishme për shtetin të vendoset në marrëdhënie transaksionale me zgjedhjet. Nuk është e drejtë t’u thuash – do të bllokoj të ardhmen tuaj nëse nuk më jepni pushtet, po i detyroj fëmijët tuaj të kërkojnë të ardhmen jashtë, se ju nuk mund ta planifikoni të ardhmen tuaj këtu sepse ne mendojmë se ne duhet të jemi në pushtet. Domethënë askush nuk do të guxonte t’u thoshte qytetarëve kështu dhe duket se thelbi është i tillë. Ka vend të gjejmë një gjuhë të përbashkët me opozitën për shqetësimet që mund të kenë ndaj procesit të integrimit evropian. Do të jetë një hap burrështetas nëse marrim forca dhe zgjidhim këtë problem dhe mendoj se do të çlirojmë një potencial serioz të shtetit si në arenën e brendshme ashtu edhe në atë ndërkombëtare”, shpreson Osmani. /koha/
