Më shumë se 200 fëmijë të vegjël të një çerdheje në Kinën veriperëndimore u zbuluan se kishin nivele anormale të plumbit në gjak, pasi stafi i kuzhinës përdori bojë si ngjyrues ushqimor.
Ky rast ka shkaktuar zemërim në një vend të prekur prej kohësh nga skandalet e sigurisë ushqimore.
Tetë persona, përfshirë drejtorin e kopshtit privat që kishin nën mbikqyrje fëmijët, janë ndaluar “me dyshimin për prodhim ushqimi toksik dhe të dëmshëm”, sipas një raporti të publikuar të martën nga qeveria e qytetit Tianshui, i cituar nga transmetuesi shtetëror kinez CCTV.
Drejtori dhe një mbështetës financiar i shkollës kishin lejuar stafin e kuzhinës në kopshtin Heshi Peixin të përdornin pigmente bojërash për të ngjyrosur ushqimin e fëmijëve, duke çuar në kontaminim.
Nga 251 fëmijë të regjistruar në kopsht, 233 prej tyre kishin nivele jonormale të plumbit në gjak, sipas raportit. Fëmijët po i nënshtroheshin trajtimit mjekësor, ndërsa 201 prej tyre ndodhen aktualisht në spital, thanë autoritetet. Vlerësimi mjekësor mbi efektet e ekspozimit të tyre, i cili mund të shkaktojë dëme afatgjata dhe zhvillimore, nuk është bërë ende publik.
Mediat lokale cituan një profesor të pediatrisë i cili tha se aspekte të rastit sugjerojnë se mund të ketë helmim kronik nga plumbi, që do të thotë ekspozim gjatë një periudhe prej më shumë se tre muajsh.
Gjatë hetimit, dy mostra ushqimore nga kopshti, një tortë me hurma të kuqe e zier në avull dhe një role misri me salçiçe, u gjetën me nivele plumbi më shumë se 2,000 herë më të larta se standardi kombëtar i sigurisë ushqimore për kontaminim, sipas shifrave të cituara në raportin e hetimit.
Kova që përmbanin bojën u sekuestruan gjithashtu nga autoritetet dhe u zbulua se përmbanin plumb – dhe ishin etiketuar qartë si produkte të pangrënshme, tha raporti. Zyrtari më i lartë i zbatimit të ligjit në Tianshui i tha CCTV se drejtori dhe investitori i tij kishin synuar të “tërhiqnin më shumë regjistrime dhe të rrisnin të ardhurat” me ushqimin shumëngjyrësh.
Autoritetet thanë se nisën hetimin më 1 korrik pasi u vunë në dijeni të raporteve se fëmijët në shkollë kishin nivele anormale të plumbit në gjak. Ekspozimi ndaj plumbit tek fëmijët mund të çojë në pasoja të rënda, duke përfshirë ndikimin në zhvillimin e trurit, sjelljen dhe IQ-në e fëmijëve.
Raporti i qeverisë nuk zbuloi se sa kohë kishte zgjatur ekspozimi, ku disa prindër të prekur thanë se kishin vënë re shenja anormale në shëndetin dhe sjelljen e fëmijëve të tyre për muaj të tërë.
Agjencia Kombëtare e Shëndetit e Kinës e klasifikon “helmimin e rëndë nga plumbi” si çdo gjë mbi 450 mikrogramë për litër.
“Tani për tani, nuk po mendoj për kompensim, dua vetëm që fëmija im të jetë i shëndetshëm”, u citua të ketë thënë ajo.
‘Si mund të helmoheshin kaq rëndë?’
Rasti ka ngritur shqetësime shumë të njohura në Kinë në lidhje me sigurinë ushqimore, si dhe nivelet e transparencës me të cilat trajtohen raste të tilla.
Raportet nga mediat shtetërore zbuluan se 70 fëmijë që u testuan në Xi’an kishin nivele plumbi në gjak që tejkalonin pragun e helmimit nga plumbi, me gjashtë prej këtyre rasteve që tejkalonin 450 mikrogramë për litër. Sipas udhëzimeve zyrtare të Kinës, ky nivel klasifikohet si “i rëndë”.
Kryebashkiaku i Tianshui, Liu Lijiang, tha se qyteti do të “bëjë gjithçka që është e mundur për të siguruar trajtimin, rehabilitimin dhe mbrojtjen e mëvonshme të fëmijëve”, ndërsa u zotua të mbyllë “vakumet” në mbikëqyrjen publike të sigurisë ushqimore të Tianshui.
‘Përgjegjësi serioze’
Rasti ka çuar në shprehje të gjera zemërimi në mediat sociale kineze, i fundit midis dhjetëra skandalesh të profilit të lartë të raportuara nga mediat lokale që nga fillimi i viteve 2000.
“Duhet të ruhet një përgjegjësi serioze dhe çështjet e sigurisë ushqimore nuk mund të injorohen ose të lihen pas dore. Kur bëhet fjalë për sigurinë e jetës së fëmijëve të vegjël, duhet të vendosen ndëshkime të ashpra”, shkroi një komentues në platformën e ngjashme me X, Ëeibo.
“Fëmijët janë shpresa e një familjeje. Shpresoj që ata të shërohen së shpejti dhe të rriten të shëndetshëm”, tha një tjetër.
Skandalet e kaluara kanë ndikuar edhe te fëmijët. 6 foshnje vdiqën dhe rreth 300,000 të tjerë u sëmurën nga formula e qumështit pluhur që përmbante kimikatin industrial toksik melaminë. Disa drejtues që u gjetën përgjegjës për rastin e vitit 2008 u dënuan përfundimisht me vdekje, dhe tragjedia nxiti mosbesim të thellë ndaj produkteve vendase dhe sigurisë ushqimore në Kinë.
Helmimi nga plumbi dikur ishte një problem më i përhapur në Kinë. Në vitin 2010, qeveria qendrore për herë të parë ndau fonde të posaçme për parandalimin e ndotjes nga metalet e rënda në përgjigje të të paktën 12 rasteve të profilit të lartë vitin e kaluar që lanë më shumë se 4,000 njerëz me nivele të larta të plumbit në gjak, sipas mediave shtetërore.
Zyrtarët gjithashtu kanë ndërmarrë hapa për të shtrënguar rregulloret e sigurisë ushqimore vitet e fundit, por rastet e përhapura kanë treguar se duhet bërë më shumë në drejtim të zbatimit dhe për të ndërtuar përsëri besimin e publikut, thonë ekspertët.
Përmirësimi i sistemit rregullator të ushqimit kërkon “më shumë transparencë, hetim më të plotë të rasteve të sigurisë ushqimore”, tha Yanzhong Huang, një bashkëpunëtor i lartë për shëndetin global në Këshillin për Marrëdhëniet me Jashtë në Nju Jork dhe autor i librit “Politika Toksike: Kriza e Shëndetit Mjedisor të Kinës dhe Sfida e saj për Shtetin Kinez”.
Huang tha gjithashtu se mungesa e besimit të publikut në sistemet e sigurisë mund të evoluojë në një “krizë besimi”. /TCh/
