Media britanike ‘The week’ i ka kushtuar sot një artikull emgrimit të shqiptarëve, përmes kanalit të La Manshit, ndërsa ka analizuar edhe shkaqet e ikjes masive.
Numri i shqiptarëve që kalojnë Kanalin është në rritje, thuhet në shkrim ndërsa theksohet se kushtet e ekonomike janë faktor shtytës.
“Kushtet e punës janë të këqija; standardet e jetesës janë të ulëta. Kushtet ekonomike janë një faktor shtytës, tha Melanie McDonagh në The Spectator , por ka më shumë se paratë. Shumë shqiptarë mendojnë se po jetojnë në një “shtet të dështuar: mungesa e shtetit të së drejtës, ndjenja se vendi po drejtohet nga një vend i korruptuar për përfitimin e vet, pashpresa për perspektivat për ndryshim”.”- citohet në shkrim.
Shkrimi i plotë:
Në një kënd lojërash shkolle prej betoni në Kukës, rajoni më i varfër i Shqipërisë, një grup adoleshentësh qëndrojnë përreth, duke luajtur me një top volejbolli të copëtuar. Këta janë ata që kanë mbetur pas, thotë Ben Ellery për The Times. Dhjetëra shokë të klasës e kanë lënë shkollën tashmë, jo për të shkuar në kolegj apo për të filluar punën në fabrikat lokale, por për të udhëtuar me autobus ose aeroplan për në Francë, dhe prej andej përtej Kanalit për në Angli. Drejtoresha e shkollës, Vjollca Gashi, e përshkruan atë si një epidemi: dikur kishte 1500 nxënës; tani janë vetëm 1050.
Zakonisht, studentët zhduken gjatë vitit të fundit të tyre, por disa janë deri në 15 vjeç. “Ata po ndjekin miqtë e tyre në Angli, pasi njohin dikë atje, ata janë tashmë në gjysmë të rrugës”, thotë ajo. Dhe nuk ka asgjë unike në përvojën e saj. Në qytetet anembanë këtij rajoni verior dhe më gjerë, të rinjtë shqiptarë po inkurajohen nga përvojat e miqve dhe të afërmve – dhe nga vala e videove joshëse të postuara nga kontrabandistët në TikTok – të largohen nga vendi i tyre, në kërkim të një jete më të mirë në Britani.
Padyshim që numri i shqiptarëve që kalojnë Kanalin është në rritje, tha ‘The i Paper’. Rreth 12,000 nga afro 40,000 njerëz që kanë mbërritur në Britani me varka të vogla këtë vit janë shqiptarë, nga 50 në 2020. Shumica janë të rinj beqarë që kanë pak shanse për t’u dhënë azil: 53% e shqiptarëve u jepet leje qëndrimi, por prej tyre, vetëm 14% janë të rinj (shumica dërrmuese janë gra dhe fëmijë që janë trafikuar). Pra, në vend që të kalojnë procesin, shumë thjesht zhduken, ose për të punuar në ekonominë informale, ose për bandat shqiptare që tani kontrollojnë zona të mëdha të tregtisë së drogës në Mbretërinë e Bashkuar.
Sido që të jetë, tha BBC News , ata mund të presin të fitojnë shumë më tepër në Britani se sa në shtëpi: në vitin 2018, të ardhurat mesatare të familjeve në Shqipëri ishin vetëm 1,997 euro në vit.
Kushtet e punës janë të këqija; standardet e jetesës janë të ulëta. Kushtet ekonomike janë një faktor shtytës, tha Melanie McDonagh në The Spectator , por ka më shumë se paratë. Shumë shqiptarë mendojnë se po jetojnë në një “shtet të dështuar: mungesa e shtetit të së drejtës, ndjenja se vendi po drejtohet nga një vend i korruptuar për përfitimin e vet, pashpresa për perspektivat për ndryshim”.
Si rezultat, nuk janë vetëm të varfërit ata që emigrojnë. Po dalin edhe klasat profesionale. Mijëra mjekë janë larguar nga Shqipëria në dekadën e fundit. Pjesërisht si rezultat i kësaj ikjeje të trurit, Shqipëria (me popullsi prej 2.8 milionë banorë) kishte vetëm 12 mjekë për 10,000 njerëz në 2016 – shkalla më e ulët në Evropë. Ndërkohë që, Serbia kishte 3.
Në Britani, numri në rritje i emigrantëve që mbërrijnë me anije është bërë një çështje e madhe politike, tha Amelia Gentleman për ‘The Guardian’. Megjithatë, nuk është e qartë nëse numri i përgjithshëm i mbërritjeve është rritur në të vërtetë: derisa ato rrugë u ndërprenë, mijëra mbërritën të pazbuluar në trena dhe kamionë. Një fenomen i fshehur është bërë i dukshëm – dhe për një qeveri që u zotua të “marrë përsëri kontrollin” e kufijve tanë pas Brexit, optika është shumë e dobët.
I vetëdijshëm se sa keq po luan çështja me votuesit, ish-sekretarja e Brendshme, Priti Patel, urdhëroi zyrtarët të eksploronin një sërë zgjidhjesh, nga parandalimi i shitjes së gomoneve në Francë (e paefektshme, sepse trafikantët i marrin ato në internet nga Kina) të marrja e prerësve të marinës për të shtyrë varkat prapa (ndoshta e paligjshme, pasi nuk ka asnjë mënyrë për ta bërë atë në mënyrë të sigurt).
Tani, zëvendësuesja e saj, Suella Braverman, ëndërron të dërgojë emigrantët për në Ruandë dhe paralajmëron për një “pushtim”. Duke rritur retorikën, ajo shpreson të fitojë pikë politike, tha Kenan Malik për The Observer , por rreziku është se ajo vetëm rrit armiqësinë ndaj emigrantëve – ndërkohë që tërheq vëmendjen ndaj një krize të perceptuar që konservatorët kanë dështuar në mënyrë të veçantë ta zgjidhin. Pavarësisht të gjitha pengesave të vendosura në rrugën e tyre, migrantët vazhdojnë të vijnë.
Rritja e zbatimit, në bashkëpunim me francezët, do të dëmtonte shifrat, tha Madeleine Sumption për FT . Sigurimi i rrugëve të sigurta ligjore për azilkërkuesit për të ardhur në Mretërinë e Bashkuar do t’i reduktonte më shumë: asnjë ukrainas nuk vjen me varka, sepse ata mund të aplikojnë për viza. Por është e vështirë të imagjinohet që një skemë e tillë të zbatohet për të gjitha kombësitë e njerëzve që kalojnë Kanalin, megjithëse shumë prej tyre po ikin gjithashtu nga lufta dhe persekutimi.
‘Nuk ka zgjidhje të lehta’, tha Patrick O’Flynn për The Spectator, ‘por ne mund të bënim më shumë’. Ne mund të godasim ekonominë informale dhe mund të përmirësojmë rekordin tonë të dëbimit për jo-refugjatët: numrat e hequr janë përgjysmuar në një dekadë.
Ne gjithashtu mund të përshpejtojmë dhe reformojmë procesin e azilit, tha The Independent. Për shkak të një numri të madh, duhen mesatarisht 449 ditë për të përpunuar çdo kërkesë. Në vend që të paguajmë 7 milionë funte në ditë për të strehuar azilkërkuesit në hotele, ne duhet t’i lejojmë ata të punojnë në industritë e Mbretërisë së Bashkuar që janë të ‘dëshpëruar’ për punëtorë. Me miliona në lëvizje në të gjithë botën, emigrantët do të vazhdojnë të vijnë. Sfida për Britaninë është të përfitojë sa më mirë nga kjo situatë. /TCh/
