Sipas të dhënave nga vet nxënësit e shkollave fillore dhe të mesme ka rezultuar se sistemi ynë arsimor ka vlerësime jo cilësore. Të rinjtë konsiderohen si forca lëvizëse në një vend. Por sa prej tyre janë të pajisur njëkohësisht me kualifikime reale për profesionin e tyre të ardhshëm? Por edhe pse vendi ynë ka rreth dy milionë banorë dhe rregullimi i arsimit mund të bëhet në mënyrë më të lehtë, autoritetet shtetërore nuk arrin të formojë një strategji të përshtatshme dhe të përmirësojë situatën në të cilën ndodhet sistemi arsimor. Kjo është pasojë e klasës politike e cila vite me radhë ka anashkaluar investimin në arsim dhe shkencë. Derisa gjeneratat e reja paguajnë faturën për mosangazhimin e klasës politike, e cila nuk e kishte në agjendën kryesore rritjen e cilësisë së arsimit.
Pra, gjeneratat e reja nga Maqedonia, pa arsim adekuat dhe pa mundësi të barabarta me bashkëmoshatarët e tyre nga rajoni, mbeten prapa në teste ndërkombëtare, kërkime shkencore. Dhe, në rastin më të vogël, shkojnë për të studiuar jashtë vendit. Këtë e tregon një studim i kryer këtë vit, sipas të cilit, 21 për qind e maturantëve do të studionin jashtë vendit nëse do t’u jepej mundësia. Sipas të njëjtit hulumtim, vendet më tërheqëse për maturantët nga vendi ynë janë Sllovenia dhe Bullgaria.
Në Serbi, për shembull, siç tregohet nga të dhënat nga raporti Alternativa për pozitën dhe nevojat e të rinjve për vitin 2023, më shumë se 60 për qind e tyre besojnë se sistemi arsimor është ajo që i shqetëson më shumë. Nota mesatare ishte 2.71, që është një përqindje më e ulët në krahasim me vitin e kaluar, 2.83. Përqindja e të pakënaqurve (nota 1 dhe 2) është më shumë se 44 për qind, ndërsa vitin paraprak ishte 41 për qind. Pra, gjeneratat e reja nga Maqedonia, pa arsim adekuat dhe pa mundësi të barabarta me bashkëmoshatarët e tyre nga rajoni, mbeten prapa në teste ndërkombëtare, kërkime shkencore
Anisia Ugrinovska, kryetare e ODAS – organizata e shkollave të mesme dhe delegate e të rinjve për vendin në OKB, thotë se mbi të gjitha, nxënësit e shkollave të mesme dhe nxënësit kujdesen që të jenë pjesëmarrës aktivë në sistemin arsimor dhe për këtë arsye vazhdimisht bëjnë anketa rreth cilësinë e arsimit dhe elementët e tij.
“Shumica e nxënësve të shkollave të mesme nuk janë të kënaqur me cilësinë e sistemit arsimor, por besojnë se përmirësimi mund të arrihet gradualisht. Gjithashtu, sa i përket provimit të maturës shtetërore për vitin 2023, 62 për qind e gjimnazistëve të anketuar kanë deklaruar se kushtet e mësimit në katër vitet e fundit e kanë vështirësuar kalimin me sukses të të njëjtit provim. Gjithashtu, kemi bërë anketa për emigracionin e të rinjve, mënyrat e përmirësimit të arsimit, korrupsionin në shkolla etj., në të cilat kanë marrë pjesë një numër i madh gjimnazistësh. Në këtë kuadër, është e rëndësishme të theksohet se, ashtu si vitin e kaluar dhe këtë vit, ODAS do të jetë organizatori i Samitit Kombëtar të Shkollës së Mesme 2023 (NSS23), i cili është eventi më i madh për përfaqësimin e interesave të shkollave të mesme për vitin e dytë. në një rresht. Samiti synon të identifikojë dhe t’ju jep përparësi çështjeve dhe sfidave kryesore që prekin nxënësit e shkollave të mesme në nivel shtetëror. Qëllimi përfundimtar i NSS23 është të formulojë rezoluta të qarta për të adresuar në mënyrë efektive këto çështje. Data e mbajtjes së NSS23 do të shpallet në kohën e duhur dhe ndërkohë ftojmë të gjithë shkollarët e mesëm të qëndrojnë të përditësuar me aktivitetet tona, të përgatiten për ngjarjen më të madh të gjimnazit të vitit”, shpjegon Ugrinovska.
Dushan Stevanovski, kryetar i Parlamentit Studentor në Universitetin “Shën Kliment Ohrit” në Manastir, thotë se deri më tani nuk kanë bërë hulumtime konkrete për këtë temë, por gjithashtu thekson se në përgjithësi mendimi i të rinjve shkon në drejtim i ngjashëm me të menduarit e të rinjve në vendet fqinje.
“Natyrisht, ne do të preferonim që mësimdhënia në fakultete të fokusohet në mësimin praktik, sigurisht në fushën në të cilën kjo është e mundur. Se gjithçka nuk duhet të jetë vetëm mësimi përmendësh. Megjithatë, kohët ndryshojnë, po ashtu edhe mënyra se si funksionon biznesi, dhe kjo nuk mund të mësohet gjithmonë nga një libër. Më së shumti, studentët e mësuan praktikën e deritanishme në vendin e tyre të parë të punës. E cila është shumë vonë. Por vitet e fundit në universitetin tonë kemi folur me pedagogët dhe gjërat po ecin mirë. Bëhet bashkëpunim me komunitetin e biznesit, me qëllim që studentët të ndjekin mësimet praktike. Të paktën kështu ndodh me Fakultetin Ekonomik të Universitetit. Jemi të vetëdijshëm për gjendjen reale dhe qëllimi është që të ecim përpara dhe të mos mbetemi prapa institucioneve të tjera arsimore”, thekson Stevanovski.
Ndryshe, për herë të parë këtë vit, numri i nxënësve të klasës së parë të regjistruar në shkollat fillore ka rënë nën 20 mijë dhe trendi i rënies së nxënësve të klasës së parë vazhdon prej disa vitesh. Rrjedhimisht, numri i përgjithshëm i nxënësve të shkollave fillore në vend është gjithashtu në rënie. Kështu, nëse në vitin akademik 2019/2020 numri i nxënësve në arsimin fillor ishte 187.240, sot, pesë vite më vonë, ky numër është 185.000, që paraqet një rënie prej 2.240. Ajo që është gjithashtu e rëndësishme të theksohet është fakti se në fillim të çdo viti shkollor ka rreth 1.000 nxënës më shumë në arsimin fillor se sa në fund të vitit shkollor. Kjo do të thotë se gjatë vitit shkollor ata nxënës u larguan nga shkolla dhe u shpërngulën jashtë vendit. /koha/
