Fitimi i Kupës së Botës kërkon një përpjekje ekipore, me futbollin eliminues që kërkon kohezionin dhe bashkimin e një grupi.
Megjithatë, në mënyrë të pashmangshme, individët shkëlqejnë, veçanërisht ata jashtëzakonisht të talentuar dhe FIFA e vlerëson këtë me një sërë çmimesh.
Mes këtyre çmimeve është edhe Topi i Artë, i cili është i rezervuar për individin që është identifikuar si lojtari më i mirë në Kampionatin Botëror.
Çfarë është Topi i Artë i Botërorit
Topi i Artë i Botërorit është çmimi që i jepet lojtarit më të mirë në një turne të caktuar të Kampionatit Botëror.
Sikurse Topin e Artë, FIFA ndan edhe Topin e Argjendtë për lojtarin që konsiderohet i dyti më i miri dhe Topin e Bronztë për lojtarin e tretë më të mirë.
Çmimi aktualisht sponsorizohet nga prodhuesi gjerman i veshjeve sportive, Adidas dhe revista sportive franceze, France Football.
Lista e fituesve të Topit të Artë të Botërorit
| Viti | Topi i Artë | Topi i Argjendtë | Topi i Bronztë |
|---|---|---|---|
| 2022 | Për t’u konfirmuar | Për t’u konfirmuar | Për t’u konfirmuar |
| 2018 | Luka Modric (Kroaci) | Eden Hazard (Belgjikë) | A. Griezmann (Francë) |
| 2014 | Lionel Messi (Argjentinë) | Thomas Muller (Gjermani) | Arjen Robben (Holandë) |
| 2010 | Diego Forlan (Uruguai) | Wesley Sneijder (Holandë) | David Villa (Spanjë) |
| 2006 | Zinedine Zidane (Francë) | Fabio Cannavaro (Itali) | Andrea Pirlo (Itali) |
| 2002 | Oliver Kahn (Gjermani) | Ronaldo (Brazil) | Myung-bo (Kore e Jugut) |
| 1998 | Ronaldo (Brazil) | Davor Suker (Kroaci) | Lilian Thuram (Francë) |
| 1994 | Romario (Brazil) | Roberto Baggio (Itali) | Hristo Stoichkov (Bullgaria) |
| 1990 | Salvatore Schillaci (Itali) | L. Matthaus (Gjermani P.) | Maradona (Argjentina) |
| 1986 | Maradona (Argjentinë) | H. Schumacher (Gjermani P.) | Preben Elkjaer (Danimarkë) |
| 1982 | Paolo Rossi (Itali) | Falcao (Brazil) | Karl-Heinz Rummenigge |
Çmimi i Topit të Artë të Botërorit është ndarë zyrtarisht që nga Kampionati Botëror i vitit 1982 në Spanjë, me legjendën e Italisë, Paolo Rossi, që e fitoi me atë rast.
Që atëherë është fituar nga disa prej lojtarëve më të mirë në historinë e futbollit, duke përfshirë Diego Maradona (1986), Ronaldo (1998), Zinedine Zidane (2006) dhe Lionel Messi (2014).
Lista e plotë e fituesve të Topit të Artë mund të shihet në tabelën e mësipërme, ku përfshihen edhe fituesit e Topit të Argjendtë dhe Topit të Bronztë.
Në vitin 1978, çmimi jozyrtar i lojtarit më të mirë të Kampionatit iu dha heroit të Argjentinës, Mario Kempes.
Kush ka fituar më shumë Topa të Artë të Botërorit
Asnjë lojtar nuk e ka fituar Topin e Artë të Botërorit më shumë se një herë, me 10 lojtarë të ndryshëm që janë kurorëzuar që nga viti 1982.
Maradona është afruar më së shumti, pasi e kishte fituar atë në 1986 përpara se të zinte vendin e tretë në turneun e vitit 1990, pas Lothar Matthaus dhe Salvatore Schillaci.
Portieri i Gjermanisë, Oliver Kahn, është portieri i vetëm që fitoi çmimin, pasi e mori atë në vitin 2002, me portierët që tani kanë edhe një kategori të tyren, Doreza e Artë.
Si zgjidhet fituesi i Topit të Artë
Fituesi i Topit të Artë të Kampionatit Botëror vendoset nga Grupi i Studimeve Teknike të FIFA-s, i cili harton një listë të ngushtë, ndërsa anëtarët e mediave ndërkombëtare, të cilët votojnë në bazë të lojtarëve në listën e ngushtë.
Natyrisht, faktorë të tillë si performanca e përgjithshme individuale, rëndësia për një ekip dhe performanca e ekipit hyjnë në lojë, si dhe statistika të tilla, si golat, asistimet dhe shënimet e pastra.
Çmimet tjera që i ndan FIFA në një Kampionat Botëror
Përveç Topit të Artë (të Argjendtë e të Bronztë), FIFA jep edhe këto çmime:
Këpuca e Artë (golashënuesi më i mirë)
Doreza e Artë (portieri më i mirë)
Çmimi i lojtarit të ri (lojtari më i mirë i ri)
Çmimi ‘FIFA Fair Play’ (skuadra që kaloi në raundin e dytë me rekordin më të mirë të lojës së ndershme)
Më parë, FIFA kishte shpallur edhe një ekip ‘All-Star’ të turneut, por që nga viti 2010 nuk ka ndodhur kështu.
Sa dallon Topi i Artë i Botërorit nga Topi i Artë
Topi i Artë i Kampionatit Botëror është një çmim krejtësisht i ndryshëm nga Topi i Artë, megjithëse edhe ky i fundit përkthehet nga frëngjishtja po ashtu si ‘Topi i Artë’.
Siç sugjeron emri, Topi i Artë i Kampionatit Botëror kufizohet për lojtarët që konkurrojnë në një turne të caktuar Botëror dhe çmimi jepet çdo katër vjet.
Topi i Artë, nga ana tjetër, është një çmim individual vjetor që merr parasysh performancën e një lojtari gjatë një sezoni klasik. Deri në vitin 2022, çmimi është bazuar në performancën e një futbollisti gjatë një viti kalendarik.
