Këtë vit duket se çmimi i energjisë elektrike nuk do të ndryshojë në qershor. Në muajt e dimrit kishte ankesa të mëdha nga qytetarët në të gjithë vendin që u përballen me fatura dukshëm më të larta të energjisë elektrike – në shumë raste, 20 për qind deri në 30 për qind më të larta se në muajt e mëparshëm si rrjedhojë e anulimit të subvencioneve të qeverisë së kaluar. Kishte ankesa edhe për matjen e rregullt të njehsorëve, ndërsa nga EVN theksuan se 85% e njehsorëve lexohen çdo muaj, përveç në zonat e paqasshme. Gjithashtu shteti ka paguar pothuajse pesëdhjetë milionë euro për blerjen e energjisë elektrike në tre muajt e fundit të vitit për të siguruar furnizim të pandërprerë me energji elektrike për qytetarët në Maqedoni. Kapacitetet vendase ishin ose në riparim ose kanë funksionuar me ndërprerje me prodhim, mbulojnë rreth dy të tretat e kërkesës totale për energji elektrike, ndërsa pjesa tjetër mbulohej me importin nga jashtë.
Në fillim të qershorit, EVN HOME duhet të shpallë edhe tenderin në të cilin Elektro Ekonomia duhet të paraqesë një ofertë për çmimin me të cilin do t’ua shesë energjinë elektrike familjeve e që tani kushton 62 euro apo me çmim të pandryshuar në raport me më parë. “Që nga 30 qershori, sasitë e energjisë elektrike janë siguruar, dhe EVN Home do të shpallë tender për periudhën e ardhshme dhe nëse çmimi i ofruar është i njëjtë ose afërsisht i njëjtë me atë aktual, nuk shoh asnjë arsye për ndonjë ndryshim të çmimit të energjisë elektrike”, tha Kryetari i Komisionit Rregullator të Energjetikës, Marko Bislimovski.
Për më tepër, çmimi i prodhimit të energjisë elektrike nga Elektro Ekonomia e Maqedonisë është ulur me 10 për qind në tremujorin e parë të vitit 2025. Edhe Shoqata e inxhinierëve nuk pret ndryshime në çmimin e energjisë elektrike. Ata besojnë se EEM nuk do të ofrojë një çmim më të ulët se çmimi aktual prej 62 eurosh për megavat orë me të cilin i shet EVN HOME për familjet dhe konsumatorët e vegjël.
Gjithashtu, një lehtësim për buxhetin familjar në Maqedoni do të presë shtatorin e këtij viti. Pritej sipas njoftimeve të mëparshme të rregullatorëve, që nga 1 nëntori, nga ora 13:00 deri në 16:00 të futej edhe një orë më shumë energji elektrike më e lirë, në vend të orarit aktual prej orës 13:00-15:00. Por atëherë u shpjegua se me këtë do të rrezikohej tarifa e lirë gjatë orëve të natës nga ora 22 deri në 7 të mëngjesit, përkatësisht dy orët e natës nga ora 22 deri në mesnatë.
Ndryshimi i fundit në çmimin e energjisë elektrike ndodhi në fund të vitit të kaluar, kur çmimi mesatar i energjisë elektrike për familjet u rrit me 0.92 për qind nga 1 janari. Në bllokun e parë, rritja ishte 0.68 për qind, në të dytin u rrit me 0.9 për qind, në të tretin me 1.93 për qind dhe në të katërtin me 2.24 për qind, ndërsa në tarifën e lirë me 0.9 për qind. Në fund të muajit qershor të vitit 2024 u bë e ditur se çmimi i ri i energjisë elektrike nga 1 korriku për 88 për qind të konsumatorëve në bllokun e parë dhe të dytë do të rritet me 0.4 për qind. Për ata konsumatorë në bllokun e tretë, që janë rreth 8 për qind e familjeve, çmimi rritej me 0.48 për qind dhe për bllokun e katërt çmimi është rritur me 0.57 për qind, njoftoi atëherë Komisioni Rregullator për Energjetikë.
Nga ana tjetër, javën e kaluar Inxhinierët e Republikës së Maqedonisë së Veriut i dërguan një kërkesë kompanisë EVN Home SHPK Shkup, si furnizues universal i energjisë elektrike, për të paraqitur të dhëna në përputhje me Sistemin Tarifor për Shitjen e Energjisë Elektrike. “Ne i kërkuam EVN Home të na ofrojë një sërë informacionesh thelbësore për transparencën e procesit të formimit të çmimit të energjisë elektrike”, thonë ata.
Pjesë e kërkesave të tyre janë raportet financiare dhe bilancet bruto për vitet 2023 dhe 2024, të dhënat mbi energjinë elektrike të blerë dhe të planifikuar për tre vitet e fundit, numri i familjeve dhe konsumatorëve të vegjël, si dhe konsumi i tyre në 12 muajt e fundit. Njëherësh, Komisioni Rregullator i Energjisë hodhi poshtë propozimin e EVN-së që leximi mujor i matësve të kushtojë 10 milionë euro në vit. Kjo, sipas rregullatorit, do të thotë një goditje e re për xhepat e qytetarëve sepse do të rrisë çmimin e energjisë elektrike me rreth 5 për qind.
Qytetarët duhet të marrin udhëzime në faturat e tyre se si t’i lexojnë matësit e tyre. Komisioni Rregullator beson se, për të shmangur kaq shumë fatura të energjisë elektrike me çmim fiks, ky është aktualisht një opsion më i mirë sesa që Kompania e Shpërndarjes së Energjisë Elektrike të investojë 10 milionë euro dhe kështu të sigurojë gjithçka që i nevojitet për leximet mujore. Në vend të kësaj, rregullatori propozoi që matësit inteligjentë të futen gradualisht gjatë 2 deri në 3 viteve të ardhshme, të cilët do të mbulonin 70 deri në 80 për qind të konsumatorëve. Ky prokurim do të kushtojë 10 milionë euro, por do të ketë ndikimin më të vogël te konsumatorët sepse çmimi i energjisë elektrike do të rritet me një shifër të papërfillshme prej 0.1 për qind, dhe do të mundësohen matje të sakta të konsumit.
EVN raportoi se kostot totale (investimet, kostot kapitale dhe operative) për zbatimin e një sistemi mujor të leximit të matësve arrijnë në 10 milionë euro për vitin 2025 dhe 7 milionë euro për secilin nga vitet në vijim, deri në vitin 2029. “Duke marrë parasysh kostot e konsiderueshme që do të bien mbi supet e përdoruesve, si dhe digjitalizimin e ardhshëm me futjen e pajisjeve matëse inteligjente, ne propozojmë që në vend të zbatimit të aktiviteteve të tilla, fondet të përdoren për prokurimin dhe instalimin e pajisjeve matëse inteligjente. Në këtë mënyrë, do të zbatohej një zgjidhje e qëndrueshme që do të mundësonte leximin mujor dhe do të lehtësonte kalimin në matës inteligjent “, ishte propozimi i EVN-së.
Kohë më parë, nga EVN theksuan se 85 për qind e njehsorëve lexohen çdo muaj, përveç në zonat e paqasshme. Për periudhën dhjetor dhe janar, në EVN Home ishin dorëzuar gjithsej 15.000 kërkesa për korrigjim të leximeve të njehsorëve. Nga afërsisht 800.000 matës, vetëm 150.000 lexohen në distancë. Nga kompania thonë se çdo vit bëjnë përpjekje që të shtojnë numrin e këtij lloji të matësve. /Koha/
