Në Raportin e Monitorimit të Reformës së Administratës Publike 2021/2022, të përgatitur nga Instituti i Politikave Evropiane (EPI), vërehet ngecje apo edhe hapa pas në këto procese, krahasuar me situatën nga raporti i parë për vitin 2017. Meqë ra fjala, ky është raporti i tretë nga EPI nga monitorimi i reformës së administratës publike në Maqedoninë e Veriut dhe fokusohet në pesë fusha: Korniza Strategjike për Reformën e Administratës Publike, Zhvillimi dhe Koordinimi i Politikave, Shërbimi Publik dhe Menaxhimi i Burimeve Njerëzore, Përgjegjësia dhe Dhënia. shërbimet.
Në fushën e Zhvillimit dhe Koordinimit të Politikave, ka pasur një kthim të dukshëm që nga cikli i fundit i monitorimit në lidhje me publikimin e rregullt të informacionit për aktivitetet e Qeverisë. Përkatësisht, Qeveria nuk i ka publikuar raportet vjetore të punës për vitin 2020 dhe 2021. Gjithashtu, janë të paktën katër strategji kombëtare dhe tre plane aktuale të publikuara nga Qeveria, për të cilat nuk është publikuar asnjë raport zbatimi në vitin e kaluar raportues. Situata mbetet e njëjtë si në ciklin e kaluar për nxjerrjen e dokumenteve nga Qeveria në lidhje me seancat e saj. Qeveria ende publikon agjendat ditore, njoftimet dhe procesverbalet e seancave, por nuk i publikon dokumentet e miratuara në seanca qeveritare. Sipas EPI, Qeveria vazhdoi t’i komunikonte vendimet e saj në mënyrë të kuptueshme për qytetarët.
Raporti përsëri vë në dukje se përdorimi i agjencive të punësimit të përkohshëm është një devijim nga Ligjit për punësim, pasi punonjësit nuk janë të detyruar të plotësojnë kriteret dhe mund të hyjnë në shërbimin publik pa shpallje publike, gjë që është shkelje e parimit të meritokracisë. “Ligji për shndërrimin në punësim të rregullt i lejon zyrtarit të punësojë më shumë persona përkohësisht, duke përfshirë edhe një periudhë më të gjatë, nëse ka miratim nga Ministria e Financave. Pozitat e larta drejtuese në shërbimin civil varen ende nga e drejta diskrecionale e zyrtarit, pra janë emërime dhe shkarkime politike, sepse Ligji për Shërbimin e Lartë Drejtues (SMS), i cili duhet të prezantojë parimin e bazuar në merita dhe konkurrencën e hapur në emërim. i pozitave të larta drejtuese ende nuk është miratuar. Ligji për Parandalimin e Konfliktit të Interesit dhe Komisioni Shtetëror për Parandalimin e Korrupsionit përfaqësojnë një kornizë solide legjislative dhe institucionale, por nuk ka dispozita/politika për integritetin brenda shërbimit publik. Menaxhimi i integritetit të zyrtarëve administrativë duhet të jetë përgjegjësi e MPB-së, por nuk ka persona të emëruar të ngarkuar me këtë çështje”, thuhet në raportin e publikuar.
Sipas këtij hulumtimi rezultatet dhe përparimet më të mira janë vërejtur në komunikimin dhe bashkëpunimin e Entit të Auditimit të Shtetit me publikun në lidhje me punën e tij. Në këtë raport monitorimi vërehet një prapambetje e dukshme për sa i përket disponueshmërisë së informacionit për prokurimet publike dhe disponueshmërisë publike të informacionit mbi kontrollet e brendshme financiare publike (IFC) dhe kontrollin parlamentar.
Planet vjetore të prokurimit publik janë të disponueshme në portalin elektronik Kombëtar të Prokurimit Publik për të gjitha ministritë dhe institucionet shtetërore, dhe shumica e planeve të prokurimit publik publikohen në faqet e internetit të ministrive. Megjithatë, është shqetësues fakti se nuk janë gjetur raporte për prokurimet publike të kryera për asnjë nga autoritetet kontraktore të nivelit qendror që kanë qenë objekt i analizës, në dy vitet e fundit kalendarik. Situata mbetet e njëjtë edhe në lidhje me publikimin e komenteve nga qytetarët për cilësinë dhe kënaqësinë me ofrimin e shërbimeve nga shërbimet administrative, përkatësisht reagime ka vetëm për dy shërbime nga MPB. Ka disa përmirësime për sa i përket formateve të të dhënave të hapura, pasi gjatë këtij cikli monitorimi, informacioni në formatin e hapur të të dhënave është publikuar për dy nga pesë shërbimet e analizuara.
Ndryshe, sipas njoftimeve reformat në administratën publike që janë paraparë me Strategjinë (2023-2030) dhe do të realizohen përmes masave që do të sigurojnë krijimin efektiv të politikave të bazuara në evidencë, riorganizim, optimizëm dhe futjen e formave shtesë për funksionim efikas si dhe zhvillimin e mëtejshëm të Administratës publike profesionale të mbështetur nga digjitalizimi intensiv. /koha/
