Sulmi i panikut është ndjenja e ankthit të papritur dhe intensiv, i cili gjithashtu shkakton simptoma fizike, si dridhje, çorientim, rrahje të shpejta dhe të parregullta të zemrës, tharje e gojës, djersitje dhe marramendje.
Simptomat e një ataku paniku nuk janë të rrezikshme, por ato mund të bëhen shumë të frikshme, shpesh duke e bërë pacientin të ndihet sikur ka një atak në zemër, apo edhe do të vdesë. Shumica e sulmeve të panikut zgjasin nga pesë minuta deri në gjysmë ore.
Si të menaxhoni një atak paniku
Paul Salkovskis, profesor i Psikologjisë Klinike dhe Shkencave të Aplikuara në Universitetin e Bath, thekson se është e rëndësishme të mos lejoni që frika e një sulmi paniku të bëjë më të mirën.
“Sulmet e panikut gjithmonë kalojnë dhe simptomat nuk janë shenja se diçka e keqe po ndodh. Thuajini vetes se simptomat që po përjetoni janë thjesht për shkak të stresit. Nëse është e mundur, është e rëndësishme të përpiqeni të qëndroni në situatë derisa stresi të ulet”, thotë profesori dhe shton:
“Përballuni me frikën tuaj. Jepni vetes mundësinë të zbuloni se asgjë nuk po ndodh. Kur ankthi fillon të kalojë, përqendrohuni në mjedisin rreth jush dhe vazhdoni të bëni atë që bënit më parë. Nëse jeni duke përjetuar një sulm paniku të shkurtër dhe të papritur, mund t’ju ndihmojë të keni dikë me vete për t’ju siguruar se do të kalojë dhe se simptomat nuk janë asgjë për t’u shqetësuar.”
Ushtrime të frymëmarrjes për sulme paniku
Nëse gjatë një ataku paniku po merrni frymë me shpejtësi, mund të bëni një ushtrim frymëmarrjeje që do të lehtësojë edhe simptomat e tjera. Provoni:
- thithni ajër sa më ngadalë, thellë dhe butësisht të mundeni përmes hundës
- nxirreni ngadalë, thellë dhe butësisht përmes gojës
- i ndihmon disa të numërojnë në mënyrë të qëndrueshme nga një në pesë me çdo frymëmarrje dhe nxjerrje
- mbyllni sytë dhe përqendrohuni në frymëmarrjen tuaj
Me shumë mundësi do të filloni të ndiheni më mirë brenda pak minutash, por mund të ndiheni të lodhur më pas.
Mënyrat për të parandaluar sulmet e panikut
“Duhet të përpiqeni të kuptoni se çfarë ju streson dhe i përkeqëson simptomat. Është gjithashtu e rëndësishme të mos kufizoni lëvizjet dhe aktivitetet tuaja të përditshme”, sugjeron Dr. Salkovskis.
- Aplikimi i përditshëm i ushtrimeve të frymëmarrjes do të kontribuojë në parandalimin, por edhe në lehtësimin e sulmeve të panikut kur ato të ndodhin.
- Ushtrimet e rregullta, veçanërisht ushtrimet aerobike, do t’ju ndihmojnë të menaxhoni nivelet e stresit, të çlironi tensionin, të përmirësoni energjinë dhe të rrisni besimin.
- Hani vakte të rregullta për të stabilizuar nivelet e sheqerit në gjak.
- Shmangni kafeinën, alkoolin dhe duhanin, zakone që përkeqësojnë sulmet e panikut.
- Terapia konjitive e sjelljes (CBT) mund të identifikojë dhe ndryshojë modelet negative të mendimit që nxisin sulmet e panikut.
Nëse vazhdimisht ndiheni të stresuar dhe të shqetësuar, veçanërisht kur do të ndodhë sulmi juaj i radhës, mund të vuani nga çrregullimi i panikut. Njerëzit me çrregullime paniku mund të shmangin situatat që mund të shkaktojnë një sulm paniku, madje mund të kenë frikë dhe të shmangin vendet publike (agorafobia).
“Nuk ka zgjidhje të shpejtë, por nëse krizat ndodhin njëra pas tjetrës, është mirë të kërkoni ndihmë mjekësore”, përfundon Dr. Salkovskis.
