Ish presidenti i shtetit Branko Cërvenkovski ditë më parë në një konferencë rajonale në Shkup propozoi që vendet e Ballkanit Perëndimor të kërkojnë nga Bashkimi Evropian integrim gradual para anëtarësimit të plotë, njofton AIM, përcjell Nistori.
“Të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor, pa përjashtim, së bashku duhet t’i kërkojnë BE-së akses në tregun e përbashkët evropian dhe në fondet strukturore të Unionit. Jo si alternativë ndaj anëtarësimit të plotë, por si hap i ndërmjetëm që do të na përgatisë më tej për integrim të plotë”, tha Cërvenkovski në konferencën rajonale “Integrimi i vendeve të Ballkanit Perëndimor në BE – sfida dhe perspektiva”.
Përderisa vendimet në Bashkimin Evropian merren unanimisht me konsensus të plotë dhe përderisa ka faktorë kufizues në integrimin evropian, është e rëndësishme që vendet e Ballkanit Perëndimor, theksoi Cërvenkovski, të përfundojnë gjërat që varen vetëm prej tyre – të zbatojnë reformat e nevojshme- jo sepse Brukseli po e kërkon, por sepse është e mirë për qytetarët.
“Ta mposhtim të keqen më të madhe – korrupsionin dhe të sigurojmë drejtësi jo selektive dhe respektim të plotë të ligjit”, tha ish presidenti i shtetit në konferencën e organizuar në Shkup nga Klubi i Podgoricës dhe Federata e Paqes Universale.
Për sa i përket asaj që varet vetëm nga qendrat në BE, ai beson se vendet e Ballkanit Perëndimor kanë një zgjedhje midis dy opsioneve – të qëndrojnë pasivë dhe të presin ose të tregojnë iniciativë dhe të ndihmojnë BE-në të përcaktojë një qasje të re ndaj Ballkanit Perëndimor.
Propozimi për reformimin e BE-së d.m.th. për zëvendësimin e vendimmarrjes konsensuale me shumicë të cilësuar, e cila do të hiqte të drejtën e vetos që e kishte çdo anëtar deri më tani, si dhe sundimi i së drejtës duke u bërë kriteri më i lartë, sipas Cërvenkovskit, është e pasigurt nëse do të fillojë dhe sa do të zgjasë dhe është korrekte, tha, “kur të përmendet viti 2030 si afat për zgjerim të mundshëm, fjalia duhet të plotësohet me “nëse Unioni reformohet dhe përgatitet për zgjerim deri atëherë”.
Duke iu referuar integrimit të Ballkanit Perëndimor në BE, i cili, tha ai, po zhvillohet “ngadalë në mënyrë të papranueshme me periudha stagnimi të plotë dhe pa asnjë hap përpara” dhe duke folur konkretisht për vendin tonë, ai tregoi se një pjesë e madhe e arsyeve qëndrojnë në dobësitë tona, ndër të cilat ai deklaroi “nivelin e papranueshëm të lartë të korrupsionit dhe llojeve të ndryshme të krimit të organizuar, sistemin gjyqësor joefektiv – të korruptuar dhe subjekt i ndikimeve politike, administratën partiake dhe joefektive, ligjet evropiane të miratuara që zbatohen në mënyrën ballkanike, reforma që ose zgjaten ose zbatohen në gjysmë”.
BE-ja në mënyrë deklarative avokon për zgjerim”, shtoi Cërvenkovski, por në realitet nuk është gati për të.
“Parimi i vendimmarrjes me konsensus të plotë e bën të pamundur që ajo të vendosë dhe të veprojë shpejt dhe me efikasitet. Ka bllokada të shpeshta dhe kërkimi për një kompromis të pranueshëm për të gjithë rezulton me gjysmë zgjidhje”, tha ish presidenti.
Lidhur me integrimin e vendit tonë në BE, e cila ka statusin e kandidatit që nga viti 2005, Cërvenkovski theksoi “lëshimet e dhimbshme” të bëra për ndryshimin e emrit kushtetues. Megjithatë, përveç anëtarësimit në NATO, nuk morëm datë për fillimin e negociatave me BE-në për shkak të mosmarrëveshjes bilaterale me Bullgarinë, e cila, tha ai, ka të bëjë me “çështjet që nuk kanë pikë kontakti me kriteret e Kopenhagës”.
“Identiteti ynë kombëtar dhe vazhdimësia historike po sfidohen. Në rastin e Maqedonisë u krijuan të gjithë precedentët e mundshëm dhe u demonstrua joparimiteti i plotë nga BE-ja në respektimin e vlerave themelore në të cilat bazohet vetë Bashkimi Evropian”, tha Cërvenkovski.
