Një vit më parë, fjalët e fundit të George Floydt, “Unë nuk mund të marr frymë”, sollën protesta masive në të gjithë botën. Procesi gjyqësor përfundoi më 20 prill, por afro-amerikanët nuk kishin kohë për të festuar dënimin e policit të bardhë për vrasjen e një personi me ngjyrë.
Ditën tjetër, Andrew Brown Jr. u qëllua fatalisht nga një polic tjetër i Karolinës së Veriut, por oficerët nuk u përballen me akuza penale sepse gjyqi vendosi që të shtënat ishin të justifikuara, raporton cnn.
Skena të ngjashme kanë luajtur për dekada: Një person me ngjyrë vritet nga policia, shpërthejnë protesta në qytete anembanë SHBA, trajtimi i pabarabartë i amerikanëve me ngjyrë bëhet fokus dhe debat mbi policin.
Në 1968, Komisioni Kombëtar Këshillimor i Presidentit amerikan, Lyndon B. Johnson mbi Çrregullimet Civile – i njohur më mirë si Komisioni Kerner – nxori një raport që u përpoq të adresonte racizmin sistematik në SHBA, përfshirë dhunën e policisë ndaj njerëzve me ngjyrë.
Raporti deklaroi se racizmi ishte shkak kryesor që solli pabarazinë ekonomike dhe sociale te njerëzit me ngjyrë dhe se kombin po shkonte drejt dy shoqërive: Një me ngjyrë dhe një i bardhë. Kjo e shoqëruar me trajtimin brutal të policisë ndaj njerëzve me ngjyrë, ndihmoi në ndezjen e trazirave të viteve 1960.
Në atë kohë, gjetjet e komisionit tronditën shumë amerikanë sepse për herë të parë, “racizmi i bardhë” u shënua si një shkak kryesor për statusin e pabarabartë dhe kushtet e jetesës së amerikanëve me ngjyrë , tha anëtari i fundit i mbijetuar i komisionit, ish-senatori i Oklahomas. Fred Harris. Por gjetjet e raportit dhe zgjidhjet e propozuara nuk çuan askund.
Më shumë se 50 vjet pas raportit, Harris, historianë dhe ekspertë të politikave thonë se ndryshimi do të vijë vetëm kur njerëzit të kenë vullnet dhe qeveria të jetë me të vërtetë e sinqertë për atë që duhet bërë politikisht, shoqërisht dhe ekonomikisht për të adresuar pabarazinë racore.
Jelani Cobb, historian dhe bashkë-redaktues i “Raporti i Komisionit Thelbësor Kerner”, thotë për CNN-ën se njerëzit dhe institucionet tashmë e dinë se cili është problemi dhe se i vetmi veprim që duhet të ndërmerret tani është ndjekja e rekomandimeve të komisionit dhe të paguajë çmimin që vjen me të.
“Veprimet janë paraqitur, ju me të vërtetë nuk keni nevojë për më shumë rekomandime”, tha Cobb. “Vëzhgimet themelore (të komisionit) nuk janë vepruar kurrë”, shtoi ai.
Për shkak se zyrtarët kurrë nuk kanë vepruar sipas rekomandimeve të komisionit, SHBA ka parë të njëjtat çështje të policisë, varfërisë dhe pabarazisë në komunitetet me ngjyrë që manifestohen në mënyra të ndryshme në dekadat që nga botimi i raportit.
Kështu që, këtu është një vështrim prapa në Komisionin Kerner, çfarë gjeti dhe zgjidhjet që ajo sugjeroi, shpresojmë se si të shkojmë përpara.
Komisioni Kerner iu drejtua policisë
Komisioni Kerner në vitin 1967
Presidenti Johnson formoi Komisionin Kerner në vitin 1967 pasi trazirat shpërthyen në lagjet e e banorëve me ngjyrë në qytete, si Detroit dhe Newark.
Komisioni kishte për detyrë të sjellte një raport mbi shkaqet kryesore të trazirave racore dhe të ofronte zgjidhje se si të parandalohen trazirat e ardhshme.
Raporti zbuloi se shumë njerëz me ngjyrë e shikonin policinë si simbole të fuqisë së bardhë, racizmit dhe shtypjes.
“Atmosfera e armiqësisë dhe cinizmit përforcohet nga një besim i përhapur mes personave me ngjyrë në ekzistencën e brutalitetit të policisë dhe në një ‘standard të dyfishtë’ të drejtësisë dhe mbrojtjes – një për afro-amerikanët dhe një për të bardhët”, lexohet në raport.Lexo po ashtu:“Mos më qëlloni ju lutem”, publikohen pamje të reja të rastit George Floyd – detajet tregojnë se si nisi gjithçka
Raporti bëri një numër rekomandimesh, kryesisht midis tyre nevoja për të diversifikuar forcën policore me më shumë oficerë me ngjyrë. Ai gjithashtu përcaktoi një plan për mënyrën se si qeveria federale duhet të krijojë, financojë dhe mbështesë një program “oficer i shërbimit të komunitetit”.
Ky ishte një lloj tubacioni për burrat me ngjyrë midis 17 dhe 21, lexohet në raport. Ideja ishte, në teori, që shikimi i policëve me ngjyrë në komunitetet me ngjyrë do të ndihmonte në krijimin e besimit në polici.
Rekomandimi për këtë program gjithashtu synonte të përmirësonte komunikimin me komunitetin me ngjyrë dhe të krijonte vende pune për adoleshentët me ngjyrë dhe të rriturit e rinj.
Psikologu Kenneth Clark përmblodhi mendimet e Amerikës së Zezë mbi raportin e komisionit. Clark tha se shikimi i raportit ishte si “një lloj Alice in Wonderland” sepse ai ishte sikur të gjitha komisionet që dolën para tij “E njëjta foto lëvizëse u shfaq përsëri dhe përsëri, e njëjta analizë, të njëjtat rekomandime dhe i njëjti mosveprim”.
Clark iu referua komisioneve të mëparshme të formuara për të studiuar trazirat e Chicagos në 1919, trazirat e Harlem në 1935 dhe 1943 së bashku me atë në 1965 pas Riot Watts në Los Angelos.
Presidenti Lyndon B. Johnson me disa anëtarë të Komisionit Kombëtar Këshillimor për Çrregullimet Civile në vitin 1967
Pavarësisht nga idetë shumë progresive në trajtimin e racizmit dhe brutalitetit të policisë, Johnson u zemërua nga raporti sepse ai priste që në thelb të vuloste iniciativat dhe programet sociale që ai kishte tashmë në vend, sipas Steven Gillon, autor i “Të Ndara dhe të Pabarabarta: Komisioni Kerner dhe Zbërthimi i Liberalizmit Amerikan”.
“Ai u ndje i tradhtuar nga komisioni dhe refuzoi të pranonte gjetjet”, tha Gillon.
Zhgënjimi i Johnsonit me raportin rezultoi në një reagim politikisht konservator që e dërgoi vendin në drejtim të kundërt të rekomandimeve të komisionit. Disa dekada më vonë, ai reagim i pafavorshëm mund të shihet në militarizimin e policisë dhe në vendosjen e Gardës Kombëtare në përgjigje të demonstratave në verën e vitit 2020, të cilat nganjëherë ktheheshin të dhunshme.
Sidoqoftë, Projekti i Krizave i SHBA-së tregon se shumica e demonstratave të verës së kaluar – të cilat sollën vëmendjen dhe ndërgjegjësimin për dhunën e policisë ndaj njerëzve me ngjyrë – ishin paqësore, megjithatë autoritetet ndërhynë në 9 për qind të tyre, ose një në 10 protesta.
Çështjet e racizmit dhe mosbesimit në polici, të cilat u identifikuan nga Komisioni Kerner si dy nga shkaqet kryesore të trazirave racore, shihen ende sot në vrasjet e vazhdueshme të afro-amerikanëve nga policia.
Komisioni Kerner adresoi varfërinë dhe pabarazinë
Një nga arsyet kryesore të trazirave racore në qytete si Detroit dhe Newark në vitet 1960 ishin kushtet e këqija të jetesës së zezakëve, sipas raportit.
Fred Harris, i cili është anëtari i fundit i mbijetuar i Komisionit Kerner, tha për CNN-ën shumë banorë me ngjyrë në atë kohë ishin nënshtruar “strehimit të tmerrshëm, shkolla pothuajse kriminale inferiore, pa punë, pa transport për të shkuar atje ku punët ishin zhvendosur ose ku ishin krijuar vendet e reja të punës”.
“Ne thamë se këto kushte ishin rezultat i racizmit të bardhë”, tha Harris. “Ne thamë se racizmi i bardhë krijoi këto geto të zezë dhe është racizmi i bardhë që i mban ata”, shtoi ai.
Shkalla e varfërisë për familjet e drejtuara nga njerëz me ngjyrë ose racave të tjera (27 për qind) në 1969 ishte tre herë më e lartë se homologët e tyre të bardhë (8 për qind), sipas Zyrës së Regjistrimit të SHBA. Në vitin 2019, shkalla e varfërisë për njerëzit e zezë (18.8 për qind) ishte dyfishi i asaj të njerëzve të bardhë (9.1 për qind), thekson Byroja e Regjistrimit.
Sigurisht, më shumë afro-amerikanë po arrijnë një prosperitet ekonomik, por pabarazitë në pasuri, të ardhura dhe papunësi ende ekzistojnë.
Midis viteve ’70 dhe ’90, një numër faktorësh kontribuuan për të qenë “dy Amerika”, më i madhi prej tyre ishte fluturimi i bardhë. Ndërsa më shumë familje me ngjyrë integronin lagjet, familjet e bardha u zhvendosën më tej në periferi të qyteteve në të gjithë SHBA-në. Shkollat private, komunitetet e mbyllura dhe politikat raciste të strehimit kontribuuan në ndarjen e re ekonomike që u bë norma e re dhe mbetjet e të cilave qëndrojnë sot.
Pandemia e coronavirusit vetëm i ka thelluar ato pabarazi. Në mbarë vendin, njerëzit me ngjyrë kanë vdekur me 1.4 herë më shumë se norma e njerëzve të bardhë deri më 7 mars, sipas Projektit të Ndjekjes COVID.
Komisioni Kerner adresoi zgjidhjet
Pyetja e fundit që duhej të përgjigjej në Komisionin Kerner ishte: Çfarë mund të bëhet për të parandaluar që trazirat e racës të ndodhin përsëri dhe përsëri?
Harris i tha CNN-ës se ai dhe anëtarët e tjerë të komisionit vendosën se nuk kishte zgjidhje me distancë të shkurtër.
“Ne rekomanduam (një) program të shkëlqyeshëm, të ri federal, zbatimin e fuqishëm të ligjeve të Drejtave Civile të miratuara së fundmi. Por gjithashtu programe të shkëlqyera të reja në lidhje me vendet e punës, strehimin dhe shëndetin dhe arsimin”, tha Harris
Fatkeqësisht, komisioni erdhi në atë që historianët e quajnë “një moment politik”.
Johnson po përballej me nxehtësinë nga e majta me polemikat mbi Luftën e Vietnamit dhe përgjigjen e tij ndaj të drejtave civile. Pavarësisht nga miratimi i legjislacionit historik si Akti i Mundësive Ekonomike i 1964, Akti i të Drejtave Civile i 1964 dhe Akti i të Drejtave të Votimit i vitit 1965, shumë aktivistë donin më shumë në drejtim të trajtimit të çështjeve sistemike, sipas Julian Zelizer, profesor i historisë në Universitetin Princeton dhe një kontribuues i CNN-së.
Në të djathtë, konservatorët po i bënin presion Johnson për të prerë programet e “Shoqërisë së Madhe” për të financuar Luftën e Vietnamit, tha Zelizer.
“Kishte kaq shumë presion mbi Johnson nga të dy palët dhe në një kohë kur Shtetet e Bashkuara po bëheshin më përçarëse për çështjet thelbësore”, tha Zelizer.
Johnson vendosi të mos kandidojë për një mandat të dytë dhe komisioni nuk dha ndonjë rezultat të prekshëm.
Në më shumë se 50 vjet që nga ajo kohë, politikanët kanë formuar një numër komisionesh që shikojnë garën dhe policinë, përfshirë Task Forcën e 2015 të Presidentit Barak Obama mbi Policin e Shekullit XXI-të.
Në New York, kryetari i qytetit Bill de Blasio nisi një komision racor të drejtësisë në Mars që do të ketë për detyrë shkatërrimin e racizmit strukturor dhe adresimin e pabarazive të paraqitura nga pandemia e COVID-19.
Një projekt-ligj i ri në Dhomën dhe Senatin po kërkon të krijojë një komision tjetër. Në shkurt, Rep. Barbara Lee nga Kalifornia dhe Senati Cory Booker nga New Jersey rivendosën legjislacionin për të krijuar një Komision të SHBA mbi të Vërtetën, Shërimin Racor dhe Transformimin. Lee propozoi për herë të parë projekt-ligjin qershorin e kaluar, por ai vdiq pasi nuk mori një votim.
Lee i tha CNN-së se ajo shpreson se komisioni mund të përcaktojë se cilat politika do të ndihmojnë në mbylljen e hendekut të pasurisë, adresimin e numrit disproporcional të afro-amerikanëve që përballen me papunësi dhe burgosje masive, përmirësim të kujdesit shëndetësor dhe luftimin e hezitimit të vaksinave.
Projekt-ligji pasqyron një strategji të krijuar nga Gail Christopher në vitin 2017 që synon të eliminojë racizmin duke filluar në nivelin bazë dhe duke shkuar deri te ligjvënësit. Që nga krijimi i saj, strategjia është zbatuar në qytete si Dallas, i cili krijoi një Zyrë të Barazisë Raciale në ndarjen e saj shkollore. Të paktën 29 universitete në të gjithë SHBA kanë qendra TRHT, tha Christopher për CNN-ën.
“Kjo ka të bëjë me kapitalizimin e vullnetit publik për të zgjidhur problemin në komunitetet në të gjithë Amerikën”, tha ai.
Ndryshe nga Komisioni Kerner, i cili ishte “një bandë udhëheqësish mendimesh” që u bashkuan për të studiuar një problem, Christopher tha se komisioni TRHT po “galvanizon veprimet e komunitetit në të gjithë vendin”.
Gillon, historiani, i tha CNN-së mënyra e vetme që do të ketë ndryshime të rëndësishme në komunitetin me ngjyrë është që qeveria federale të luajë një rol. Sidoqoftë, njerëzit në vitin 2021 kanë më pak besim në qeveri, kështu që do të jetë e vështirë për qeverinë të përfshihet nëse njerëzit nuk u besojnë institucioneve të saj.
Zelizer, profesori i historisë në Princeton, tha se krijimi i një ndryshimi domethënës është i dyfishtë.
Aktivistët duhet të krijojnë presion politik në nivelin bazë në mënyrë që publiku i gjerë të mendojë për atë që është dhe nuk është e tolerueshme në shoqëri. Komponenti tjetër shumë i rëndësishëm janë institucionet qeveritare që shohin nevojën për ndryshim.
